Ανακοινωθέντα

Η 29^η Οκτωβρίου καθιερώθηκε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων το 2010 ως Ημέρα Αγνοουμένων. Η επιλογή της συγκεκριμένης ημέρας έγινε με βάση το γεγονός ότι το δράμα των οικογενειών των αγνοουμένων άρχισε στις 29 Οκτωβρίου 1974, αφού την προηγούμενη ημέρα αφέθηκαν ελεύθεροι από τους Τούρκους οι τελευταίοι αιχμάλωτοι. Έκτοτε, τόσο οι εκάστοτε Kυβερνήσεις όσο και το Kοινοβούλιο καταβάλλουν αδιάλειπτες προσπάθειες για τη διακρίβωση της τύχης και του τελευταίου αγνοουμένου της κυπριακής τραγωδίας του 1974 και απευθύνουν συνεχείς εκκλήσεις προς τη διεθνή κοινότητα για εντατικοποίηση των σχετικών ενεργειών. Η τουρκική αδιαλλαξία όμως αποτελούσε και εξακολουθεί να αποτελεί τροχοπέδη στην επίτευξη του στόχου αυτού, με αποτέλεσμα να διαιωνίζεται μέχρι και σήμερα, 44 χρόνια μετά, το δράμα πολλών από τις οικογένειες των αγνοουμένων μας.

Φίλες και φίλοι,

Οι διαχρονικά επίμονες προσπάθειες της κυπριακής κυβέρνησης και της Βουλής, οι εκδηλώσεις διαμαρτυρίας των οικογενειών των αγνοουμένων, τα σχετικά Ψηφίσματα της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών και άλλων οργανισμών είχαν, ευτυχώς, θετικά αποτελέσματα, αφού συνέβαλαν στη σύσταση της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων (ΔΕΑ) υπό την αιγίδα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Το ζήτημα των αγνοουμένων εισήλθε έκτοτε σε νέα φάση, αφού μέσα από το έργο της ΔΕΑ και χάρις στις άοκνες προσπάθειες της ομάδας των ειδικών επιστημόνων, που δρουν στο πλαίσιο των όρων εντολής της Διερευνητικής, καθώς και της ομάδας επιστημόνων του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου εντοπίστηκαν τα σημεία ταφής δεκάδων αγνοουμένων και διακριβώθηκε η ταυτότητά τους. Το γεγονός αυτό οδήγησε στην παράδοση των οστών στις οικογένειές τους και στην τέλεση, με μερικές δεκαετίες καθυστέρηση, της κηδείας των αγνοουμένων αυτών, με απόδοση και των οφειλόμενων τιμών από την πολιτεία.

Παρ’ όλ’ αυτά η τύχη των περισσότερων αγνοουμένων μας δεν έχει ακόμη διακριβωθεί. Με λύπη διαπιστώνουμε ότι η τουρκική πλευρά εξακολουθεί να παρεμποδίζει την έρευνα σε σημεία όπου υπάρχουν πληροφορίες για ομαδικούς τάφους, προβάλλοντας το επιχείρημα ότι αυτά αποτελούν στρατιωτικές ζώνες. Η δική μας πλευρά αξιώνει την τήρηση από την Τουρκία των όσων διαλαμβάνονται στη σχετική με το θέμα των αγνοουμένων απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, στο πλαίσιο της 4^ης Διακρατικής Προσφυγής της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά της Τουρκίας, να επιτρέψει δηλαδή τη διεξαγωγή πραγματικής έρευνας σε κάθε γεωγραφικό σημείο όπου υπάρχει πληροφορία για τάφους αγνοουμένων και περαιτέρω να θέσει στη διάθεση της Διερευνητικής Επιτροπής όλες τις σχετικές πληροφορίες που κατέχει για πιθανούς χώρους ταφής.

Κυρίες και κύριοι,

Στη σημερινή εκδήλωση μνήμης, τιμής και αγώνα για τους αγνοουμένους μας, καλλιτέχνες καταθέτουν τις δημιουργίες τους, αποτυπώνοντας την πιο τραγική πτυχή της σύγχρονης κυπριακής ιστορίας. Φιλοξενούμε σήμερα στη βόρεια αίθουσα της Πύλης Αμμοχώστου την εικαστική έκθεση «Αγνοούμενοι - Στη σκιά της απουσίας τους». Η έκθεση πρωτοπαρουσιάστηκε τον περασμένο Ιούνιο στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης στην Αθήνα και πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία της Νεολαίας της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Αποδήμων Κυπρίων και του Επιτρόπου Προεδρίας για Ανθρωπιστικά Θέματα και Θέματα Αποδήμων κ. Φώτη Φωτίου, σε συνεργασία με την Πανελλήνια Επιτροπή Αδηλώτων Αιχμαλώτων και Αγνοουμένων Κυπριακής Τραγωδίας και το Εικαστικό Εργαστήριο Arte. Επιμελητής της έκθεσης είναι ο κ. Βαγγέλης Παππάς.

Στη μεσαία αίθουσα της Πύλης Αμμοχώστου ο Κύπριος εκπαιδευτικός και χαράκτης Στέλιος Στυλιανού απευθύνει με τα έργα του κραυγή διαμαρτυρίας για τον χαμό του πατέρα του και κάθε αγνοουμένου.

Στη νότια αίθουσα της Πύλης Αμμοχώστου παρουσιάζονται βραβευθέντα έργα μαθητών δημοτικής εκπαίδευσης σε διαγωνισμό με θέμα τους αγνοουμένους, που προκήρυξε το «Παγκύπριο Ταμείο Μαραθωνίου Αγάπης Αγνοουμένων» κατά τη σχολική χρονιά 2015-2016. Εκεί εκτίθεται και το «Νανούρισμα» - έργο αφιερωμένο στον μικρότερο αγνοούμενο του μαύρου καλοκαιριού του ’74, τον Ανδρέα Κυριάκου, βρέφος έξι μηνών τότε!

Τέλος, στην ίδια αίθουσα επανεκτίθεται μέρος των εκθέσεων φωτογραφίας που πραγματοποίησε η Βουλή των Αντιπροσώπων την τελευταία δεκαετία. Οι φωτογραφίες αυτές αποτελούν αδιάψευστη ιστορική τεκμηρίωση της αγριότητας και της οδύνης που επέφερε η τουρκική εισβολή και έχουν συγκλονίσει τόσο τον Ελληνισμό στο σύνολό του όσο και τη διεθνή κοινή γνώμη, που έγιναν μάρτυρες αυτών των τραγικών στιγμών.

Αγαπητοί συγγενείς των αγνοουμένων,

Κυρίες και κύριοι,                                  

Η Βουλή των Αντιπροσώπων, με τα σχετικά Ψηφίσματά της, αλλά και με τα διαβήματά της προς άλλα Κοινοβούλια και διεθνείς ή περιφερειακούς οργανισμούς, δεν έπαψε ποτέ να τονίζει την επιτακτική ανάγκη να δοθεί προτεραιότητα στην επίλυση του ανθρωπιστικού αυτού προβλήματος, ώστε να διακριβωθεί η τύχη όλων των αγνοουμένων της κυπριακής τραγωδίας. Από την πλευρά μου θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι οι προσπάθειες όλων μας θα τερματιστούν, μόνο όταν διακριβωθεί η τύχη και του τελευταίου αγνοουμένου.  

(ΜΓ/ΕΙ)