Ανακοινωθέντα

Θεωρώ ιδιαίτερα σημαντική την παρουσίαση απόψε του βιβλίου «Οι Αγνοούμενοι και Άλλα Διηγήματα» του Γιάννη Πυργιωτάκη, καθώς αισθάνομαι ότι μέσα από τις γραμμές του διαχέεται ανάγλυφα η σκληρή και αδυσώπητη πραγματικότητα του δράματος που έζησε η Κύπρος το καλοκαίρι του 1974.

Αναφέρομαι, ειδικά, στη νουβέλα για τους αγνοουμένους, όπου ο συγγραφέας αποτυπώνει με πολύ αυθεντικό τρόπο -γνήσια και χωρίς υπερβολές- όλη την τραγικότητα που συνδέεται με λέξεις και όρους όπως φονικές μάχες, αγνοούμενοι, αιχμαλωσία, βασανισμοί, εκτελέσεις και εξαφανίσεις προσώπων. Και μαζί η προδοσία, η εισβολή, η κατοχή.

Εξ αρχής μπορεί να θεωρηθεί πολύ δύσκολο να μπορέσει να μεταφέρει κανείς όλο αυτό το δράμα στις σελίδες ενός βιβλίου και να καταστήσει κοινωνούς τους αναγνώστες του. Πιστεύω πως αυτό δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί χωρίς την πιστή περιγραφή των συναισθημάτων, όπως το αποτόλμησε και το κατάφερε ο συγγραφέας.

Συναισθήματα όπως η απόγνωση, η λύπη, το πένθος και ο πόνος εκφράζονται πολύ χαρακτηριστικά μέσα από τον λόγο και τις περιγραφές του κ. Πυργιωτάκη που δίνει επίσης ανάγλυφα τον τρόπο που το συγκεκριμένο δράμα επηρέασε στη συνέχεια τις ζωές τόσων και τόσων ανθρώπων, ιδιαίτερα των συγγενών που αντιμετώπισαν έκτοτε προσωπικά και οικογενειακά αδιέξοδα, και συνεχίζουν, όσοι δεν έφυγαν από τη ζωή, να ανεβαίνουν τον Γολγοθά τους, προσβλέποντας και προσευχόμενοι για τη λύτρωση τους.

Αγνοούμενοι. Πόσα πολλά κρύβει αυτή η λέξη. Και σε ποιες πραγματικότητες παραπέμπει. Το παιδί σου, ο σύζυγος, ο αδελφός, ο πατέρας, η μάνα. Αλλά και οι φίλοι. Με πόσες και ποιες προκλήσεις βρέθηκαν αντιμέτωποι όλοι αυτοί. Ποιες ψυχρές αποφάσεις κλήθηκαν να λάβουν για τη συνέχεια της ζωής τους. Πώς τα κατάφεραν, αν τα κατάφεραν. Και πόσο βαθιές είναι οι πληγές στη ψυχή όσων φεύγουν από τη ζωή χωρίς να κατορθώσουν να πληροφορηθούν για την τύχη των αγαπημένων τους. Το δράμα όλων αυτών των ανθρώπων, των συγγενών, υπερβαίνει σίγουρα τα όρια της λογικής αντίληψης των οποιωνδήποτε άλλων.

Όταν, μάλιστα, τους παρουσιάζονται μερικά ή λιγοστά οστά, και προχωρούν στις κηδείες των αγαπημένων τους καλούμενοι να παραγνωρίσουν τις συνθήκες του θανάτου τους, κλείνει γι’ αυτούς το πρόβλημα; Πήραν τις απαντήσεις που εναγώνια για τόσα χρόνια επιζητούσαν; Παύουν να υπάρχουν οι ευθύνες; Παύει το πρόβλημα; Πόσο μάλλον όταν η κατοχική δύναμη επικαλείται την παρέλευση του χρόνου για να παραγραφούν τα εγκλήματά της, όπως των μαζικών και εν ψυχρώ εκτελέσεων και της βίαιης μεταφοράς οστών από μαζικούς τάφους σε άλλους χώρους προκειμένου να αποκρυβεί η μια και μόνη αλήθεια της βάρβαρης μεταχείρισης τόσων ανυπεράσπιστων ανθρώπων.

Σαράντα οκτώ χρόνια από τότε εξακολουθούν να αγνοούνται οι μισοί περίπου εκ των συμπατριωτών μας που τα ονόματά τους καταγράφηκαν στον αρχικό κατάλογο. Στις αγωνιώδεις εκκλήσεις των συγγενών τους, ανταποκρινόμαστε όσο μας είναι δυνατόν. Όσο το επιτρέπουν οι συνθήκες με την αδιαλλαξία και την έλλειψη της συνεργασίας της άλλης πλευράς. Το θεωρούμε ιερό μας χρέος.

Ευχόμενος κάθε επιτυχία στο ταξίδι του βιβλίου του Γιάννη Πυργιωτάκη, τον ευχαριστώ θερμά για την ευκαιρία να προλογίσω τη συγκεκριμένη έκδοση, όπως και για τα λόγια με τα οποία με ευχαρίστησε στις αμέσως επόμενες σελίδες.

Καταλήγω με τη δική του ευχή, «οι προσπάθειες της Κυπριακής Δημοκρατίας να αποδειχθούν πιο ισχυρές από τις προσπάθειες της άλλης πλευράς που επιδιώκει απλώς να περιέλθει το θέμα στη λήθη. Το δίκαιο πρέπει επιτέλους να ταχθεί με την πλευρά όπου ανήκει».  

Αυτός είναι ο στόχος, η επιδίωξη μας, το όραμα μας: Η επικράτηση του δικαίου.

(ΡΜ/ΜΒ)