Ανακοινωθέντα

Με αισθήματα βαθιάς συγκίνησης, περίσκεψης και επίγνωσης του ιστορικού μας χρέους, μαζευτήκαμε σήμερα, στον Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Γεωργίου, για να μνημονεύσουμε τους Παραλιμνίτες πεσόντες μαζί με όλους τους ηρωικούς νεκρούς, που έπεσαν μαχόμενοι κατά το πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή του 1974. Παράλληλα, αναπέμπουμε δέηση και προσευχόμαστε για ανεύρεση των αγνοουμένων μας και λύτρωση των οικογενειών τους, που τόσα χρόνια μετά εξακολουθούν να ζουν με τον πόνο, την οδύνη και τα αναπάντητα ερωτήματα για την τύχη των δικών τους ανθρώπων.

Σήμερα η Ιερά Μητρόπολη Κωνσταντίας-Αμμοχώστου και ο Δήμος Παραλιμνίου αποτίνουν τον οφειλόμενο φόρο τιμής στη μνήμη όλων όσοι έδωσαν τη ζωή τους υπερασπιζόμενοι τη δημοκρατία, την ελευθερία και την εδαφική ακεραιότητα της πατρίδας.

Κυρίες και κύριοι,

Κάθε χρόνο τέτοιες μέρες ξαναζωντανεύουν διδακτικά, μνήμες από το ένδοξο και συνάμα τραγικό παρελθόν της πατρίδας μας. Μνήμες από τον μαύρο εκείνο Ιούλη, που άπλωσε διάχυτο παντού το πένθιμο πέπλο της απώλειας και του θανάτου, σημαδεύοντας ανεξίτηλα τη ζωή και τη μοίρα χιλιάδων συμπατριωτών μας. Από τη μια στιγμή στην άλλη ένας εμφύλιος σπαραγμός βρισκόταν σε εξέλιξη ενώ λίγες μέρες αργότερα ο Αττίλας πραγματοποιούσε απόβαση στην «αγαπημένη», κατά τον ποιητή, θάλασσα της Κερύνειας.  

Χαροκαμένοι γονείς έχασαν τα λατρευτά τους παιδιά, γυναίκες μαυροφορεμένες έμειναν μόνες να μεγαλώνουν μωρά ορφανά, πρόσφυγες εγκατέλειψαν με τη βία τη γενέθλια γη τους, αποκόπτοντας κάθε επαφή με τόπους, αντικείμενα και ανθρώπους πολύτιμης συναισθηματικής αξίας. Εκκλησίες έμειναν βουβές, ερειπωμένες και λεηλατημένες ενώ μνημεία αδιαμφισβήτητης ιστορικής αξίας βεβηλώθηκαν. Αγνοούμενοι χάθηκαν στη δίνη του πολέμου με το όνομά τους να παραμένει ακόμα στον μακρύ κατάλογο, εγκλωβισμένοι ζουν στην απομόνωση και στρατεύματα κατοχής, αποτελούν μέχρι σήμερα μια οδυνηρή πραγματικότητα.

Σχεδόν μισός αιώνας έχει παρέλθει από τις τραυματικές εμπειρίες του πραξικοπήματος και της επακόλουθης τουρκικής εισβολής του 1974 και εξακολουθούμε να ζούμε σε μια μοιρασμένη πατρίδα με νωπές μνήμες και ορατές συνέπειες, που αγωνίζεται ακατάπαυστα για το δίκαιο της.

Κυρίες και κύριοι,

Το προδοτικό πραξικόπημα της 15^ης Ιουλίου 1974 ήταν το τραγικό αποτέλεσμα μιας προσχεδιασμένης πορείας από το χουντικό καθεστώς των Αθηνών. O Ελληνισμός της Κύπρου ήταν αδύναμος αμυντικά με την απόσυρση της Ελληνικής Μεραρχίας και αποδιοργανωμένος από εσωτερικές συγκρούσεις την περίοδο 1971-1974. Η χούντα των συνταγματαρχών με τους εδώ συνεργάτες της έθεσαν ως βασικό τους στόχο την ανατροπή του Προέδρου Μακαρίου, εναντίον του οποίου κινήθηκαν με στρατιωτικές δυνάμεις το πρωί της 15^ης Ιουλίου. Τα  σχέδια τους όμως απέτυχαν, αφού ο Μακάριος διασώθηκε και μετά από ολιγόμηνη απουσία στο εξωτερικό επέστρεψε στην Κύπρο και ανέλαβε τα προεδρικά του καθήκοντα. Οι αποτρόπαιες ενέργειες εναντίον της συνταγματικής τάξης της Κύπρου και της δημοκρατίας οδήγησαν λίγες μέρες αργότερα και στο δεύτερο έγκλημα σε βάρος του κυπριακού λαού. Η Άγκυρα αξιοποίησε το πραξικόπημα ως άλλοθι και εισέβαλε στις 20 Ιουλίου 1974 στο νησί μας, σκορπίζοντας τον θάνατο και την καταστροφή.

Τον Ιούλιο του 1974 ο κυπριακός ελληνισμός γνώρισε μερικές από τις χειρότερες στιγμές της πολυκύμαντης ιστορίας του. Οι ορδές του Αττίλα κατέστρεψαν, σκότωσαν, βίασαν, αιχμαλώτισαν, λεηλάτησαν, προσφυγοποίησαν. Νέα παλληκάρια που υπηρετούσαν στην νεοσύστατη και απειροπόλεμη Εθνική Φρουρά, μαζί με έφεδρους στρατιώτες που κλήθηκαν με τη γενική επιστράτευση, έδωσαν το άπαν των δυνάμεών τους, πολεμώντας με γενναιότητα και θάρρος. Παρά την αριθμητική υπεροχή του εχθρού σε ξηρά, αέρα και θάλασσα, δεν δίστασαν στιγμή να βρεθούν, όπου το καθήκον τους καλούσε, για προάσπιση της δημοκρατίας και αντιμετώπιση του τούρκου εισβολέα.

Η Κύπρος έμελλε να ζήσει ένα οδυνηρό εφιάλτη, που συνεχίζεται δυστυχώς μέχρι σήμερα, με το 37% του εδάφους μας να παραμένει κατεχόμενο και την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων να υφίσταται κατά παράβαση κάθε έννοιας νομιμότητας και διεθνούς δικαίου.

Τα τραγικά αποτελέσματα των τουρκικών μεθοδεύσεων αποτελούν την καθημερινή δραματική υπόμνηση μιας ανοικτής πληγής, που μας υποδεικνύει το μέγα χρέος για απελευθέρωση της πατρίδας μας από κατοχικά στρατεύματα, προκειμένου να δημιουργηθούν προοπτικές ειρήνης, ασφάλειας και ευημερίας
για κάθε νόμιμο κάτοικο αυτού του τόπου.

Είναι γεγονός αδιαμφισβήτητο ότι στα χρόνια που ακολούθησαν, παρά τον πόνο και την καταστροφή, η αναζωογονητική δύναμη και το κουράγιο, που επέδειξε ο λαός μας, συνέτεινε ώστε σύντομα στην Κύπρο να επιτευχθεί το θαύμα. Οι άνθρωποι δούλεψαν σκληρά, ξαναδημιουργήθηκαν από τις στάχτες τους και ορθοπόδησαν οικονομικά. Κράτησαν αλώβητη την πίστη, τις αρχές και τις αξίες του πολιτισμού μας.

Παρά την προκλητική στάση και την επιδεικτική αδιαφορία της Τουρκίας να συμβάλει με οποιονδήποτε τρόπο στην ειρηνική επίλυση του προβλήματος, η Κύπρος πέτυχε την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς και το χτίσιμο ισχυρών συνεργασιών μέσα από μία πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική, που αξιοποιεί στο έπακρο τα νέα δεδομένα αλλά και τις παραδοσιακές σχέσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας με παλαιούς φίλους και συνεργάτες.

Την ίδια ώρα οι πολιτικές ανακατατάξεις στον χώρο της Εγγύς και Μέσης Ανατολής, αναδεικνύουν τον αναντίλεκτα αναβαθμισμένο γεωπολιτικό ρόλο της Κύπρου, ο οποίος- πολύ περισσότερο- με τηνεπίλυση του εθνικού μας προβλήματος δύναται να επιφέρει ευεργετικά αποτελέσματα σε σχέση με τη σταθερότητα και την ασφάλεια της ευρύτερης περιοχής.

Διαχρονικά όλες οι νόμιμες κυβερνήσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας κατέβαλαν προσπάθειες για καταδίκη της τουρκικής εισβολής από τη διεθνή κοινότητα και επίλυση του εθνικού μας προβλήματος μέσα από την ειρηνική διαδικασία των διαπραγματεύσεων και του εποικοδομητικού διαλόγου.

Η προσήλωση και η επιμονή μας στον ακατάπαυστο αγώνα που διάγουμε, επικεντρώνεται στη διασφάλιση της ειρήνης μέσα από μια βιώσιμη και λειτουργική λύση, στη βάση του διεθνούς δικαίου, των αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών καθώς και των αρχών, αξιών και κανόνων της Ενωμένης Ευρώπης. Επιδιώκουμε το κοινό καλό, την ασφάλεια, την πρόοδο και την ευημερία  κάθε νόμιμου πολίτη αυτού του κράτους, μακριά από αναχρονιστικά συστήματα εγγυήσεων και βέβαια μέσα από την πλήρη αποκατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Αναστασιάδης επανειλημμένα και έμπρακτα επέδειξε την πολιτική βούληση, δηλώνοντας τόσο στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών όσο και στους εταίρους μας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την ετοιμότητά του να συμμετέχει σε ένα δημιουργικό διάλογο με γνώμονα τον αλληλοσεβασμό και τη συνέπεια και με στόχο τον τερματισμό της κατοχής. Είναι, ωστόσο, γεγονός ότι οι έντιμες προσπάθειές μας προσκρούουν στην αδιάλλακτη στάση που διατηρεί η Τουρκία, η οποία εντείνεται με προκλήσεις, απειλές για εποικισμό της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου καθώς και στρατηγικούς σχεδιασμούς, που καταπατούν κάθε αρχή και αξία του σύγχρονου πολιτικού πολιτισμού της Ενωμένης Ευρώπης.

Η Κυβέρνησή μας θεωρεί ότι η σημερινή κατάσταση είναι και απαράδεκτη και επικίνδυνη, αφού συντηρεί και διαιωνίζει την παρουσία των κατοχικών στρατευμάτων, την καταπάτηση των βασικών ελευθεριών και των στοιχειωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προωθώντας προκλητικά και μεθοδευμένα τις διεργασίες της διχοτόμησης. Πάραυτα η Κυβέρνηση αντιδρά άμεσα με μακρές και επίπονες διπλωματικές προσπάθειες, υπερασπιζόμενη την κρατική μας κυριαρχία και την ιδιότητα μας ως ισότιμο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άλλωστε η εχθρική ρητορική της Τουρκίας αποτελεί επικίνδυνη πρόκληση για ολόκληρη την Ευρώπη και τον πολιτικό πολιτισμό της.

Συμπατριώτισσες και συμπατριώτες,

Μνημονεύοντας σήμερα τους ηρωικά πεσόντες των θλιβερών επετείων του πραξικοπήματος της 15^ης Ιουλίου και της τουρκικής εισβολής του 1974, υποκλινόμαστε ευλαβικά και τιμούμε τη θυσία τους για την ελευθερία, τη δημοκρατία και την αξιοπρέπεια του πολύπαθου νησιού μας. Γιατί η απόδοση της οφειλόμενης τιμής, αποτελεί ελάχιστη πράξη χρέους προς όσους αυτοβούλως προέταξαν τη λεβεντιά της ψυχής και την αυταπάρνησή τους απέναντι στις σιδηρόφρακτες στρατιές του Αττίλα. Αποτελεί συνάμα πράξη υπόμνησης και κορυφαία ευκαιρία για να αντλήσουμε πίστη και δύναμη για τη συνέχιση ενός αγώνα που δεν έχει ακόμα δικαιωθεί. Αυτές τις ώρες οφείλουμε να αναλογιστούμε τις δικές μας ιστορικές ευθύνες και το ανεκπλήρωτο χρέος μας προς την πατρίδα.

Από την τραγωδία του 1974 και όσων προηγήθηκαν πρέπει να αντλούμε διδάγματα, τα οποία να κατευθύνουν τις σκέψεις, τις πράξεις και γενικότερα την πολιτική μας συμπεριφορά. Είναι επιτακτική ανάγκη να πορευθούμε ενωμένοι, μακριά από διχαστικά πάθη, προκειμένου να οδηγήσουμε τον τόπο μας μπροστά. Αυτό θα γίνει, όταν αναγνωρίσουμε τα λάθη μας και παραδειγματιστούμε από τις συνέπειες της διχόνοιας. Οφείλουμε να αρθούμε στο ύψος των περιστάσεων, να αξιολογήσουμε με νηφαλιότητα τα δεδομένα μας και να εργαστούμε υπεύθυνα και συλλογικά, ώστε να παραδώσουμε στις νεότερες γενιές μια ελεύθερη και επανενωμένη πατρίδα, ειρηνική και ευημερούσα.

Μία πατρίδα όπως την οραματίστηκαν όσοι έδωσαν τη ζωή τους για  την ελευθερία και τη δημοκρατία του τόπου μας. Αυτό θα ήταν το καλύτερο μνημόσυνο.

Αιωνία ας είναι η μνήμη τους.

(ΜΓ)