Ανακοινωθέντα

Με αισθήματα βαθιάς συγκίνησης και εθνικής υπερηφάνειας μνημονεύουμε σήμερα, στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου, τους δεκατρείς ηρωικά πεσόντες των Κοινοτήτων Πάνω και Κάτω Δευτεράς, που κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής του 1974, πρόσφεραν τη ζωή τους για την προάσπιση της ελευθερίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Κύπρου, καθώς και όλων εκείνων των απλών ανθρώπων που δολοφονήθηκαν τόσο άνανδρα και άδικα από τους τούρκους εισβολείς.

Ανδρέας Ζίττης, Ανδρέας Κυπριανού, Αργυρός Αχιλλέως, Ιωάννης Χατζηκυπρής, Κώστας Ξενοφώντος, Νίκος Λακαταμίτης, Παναγιώτης Στυλιανού, Στέλιος Κυπριανού, Κώστας Ψαρά, Δημήτρης Δημητριάδης, Ανδρέας Έλληνας, Κώστας Ερωτοκρίτου και Κωστάκης Χριστοφόρου αγωνίστηκαν και έπεσαν υπέρ πίστεως και πατρίδος, χωρίς στιγμή να λιποψυχήσουν μπροστά στον πάνοπλο εχθρό. 

Την ίδια ώρα προσευχόμαστε για την ανεύρεση των Κώστα Νικολάου, Θεοδόση Θεοδοσίου, Ανδρέα Σιεκερή, Κύπρου Κολιού και των δύο αδελφών, Ανδρέα και Σάββα Διάκου όπως και όλων των αγνοουμένων μας, των οποίων τα ίχνη χάθηκαν στη φρίκη του πολέμου με την τύχη τους να παραμένει ακόμη αδιευκρίνιστη.

Η Κυβέρνηση και όλοι εμείς, που βρισκόμαστε σήμερα εδώ, υποκλινόμαστε μπροστά στο ηθικό μεγαλείο όλων των ηρωικά πεσόντων που πολέμησαν με θάρρος και αυταπάρνηση κατά την βάρβαρη τουρκική εισβολή.

Την βαθιά εκτίμηση και τον απεριόριστο σεβασμό μας, εκφράζουμε επίσης προς όλες τις οικογένειες των ηρώων και των αγνοουμένων μας, οι οποίες όλα αυτά τα χρόνια υπομένουν με ήθος, αξιοπρέπεια και ψυχική αντοχή το δυσαναπλήρωτο κενό της απώλειας των δικών τους ανθρώπων.

Σε καιρούς χαλεπούς για την πατρίδα, σε καιρούς που η κοινωνία μας έχει ανάγκη από θετικά πρότυπα χρέους και ευθύνης, η απόδοση τιμής σε όσους αυτοβούλως προέταξαν το ανάστημά τους, υπερασπιζόμενοι την αξία της ελευθερίας, αποτελεί διαχρονικό καθήκον προς την ιστορία μας και παντοτινή οφειλή προς τους ήρωές μας.

Με την έναρξη της τουρκικής εισβολής ο στρατιώτης Ανδρέας Ζίττη υπηρετούσε στο 361 Τάγμα Πεζικού. Από τις πρώτες μέρες εχθρικά πυρά τον τραυμάτισαν στον ώμο. Το γεγονός αυτό δεν ήταν αρκετό για να κάμψει το φρόνημά του. Μόλις αισθάνθηκε ότι αναρρώνει βρέθηκε και πάλι στην πρώτη γραμμή. Στις 6 Αυγούστου του 1974 έπεσε μαχόμενος στο χωριό Αγριδάκι από βλήμα τουρκικού όλμου.

Ο έφεδρος Ανδρέας Κυπριανού ανταποκρίθηκε άμεσα στο κάλεσμα για γενική επιστράτευση και παρουσιάστηκε στο 306 Τάγμα Πεζικού κοντά στον Άγιο Γεώργιο Κερύνειας, όπου έλαβε μέρος σε μάχες για απόκρουση του τούρκου εισβολέα. Για πολλά χρόνια αγνοείτο η τύχη του μέχρι που τα οστά του εντοπίστηκαν σε ομαδικό τάφο στην περιοχή του χωριού Τέμπλος και ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο DNA. Τάφηκε με τιμές ήρωα στον Τύμβο Μακεδονίτισσας τον Μάιο του 2015.

Ο Αργυρός Αχιλλέως με καταγωγή από την Αυλώνα, κλήθηκε ως έφεδρος στρατιώτης στο 306 Τάγμα Πεζικού. Φεύγοντας για το υπέρτατο καθήκον, άφηνε πίσω την αγαπημένη του σύζυγο, η οποία κυοφορούσε τον γιο του Μάριο, που δυστυχώς δεν πρόλαβε να γνωρίσει την πατρική στοργή και αγάπη. Τα ίχνη του Αργυρού χάθηκαν στις μάχες της περιοχής του Γυμναστικού Συλλόγου Πράξανδρος. Τα οστά του ανευρέθηκαν στην Κερύνεια το 2007 και ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο DNA. Τάφηκε με τις πρέπουσες τιμές στον ιερό χώρο του Τύμβου Μακεδονίτισσας το 2010.

Ο Ιωάννης Χατζηκυπρής τον Ιούλιο του 1974 ήταν μόλις 23 ετών. Πρόσφερε και αυτός τις υπηρεσίες του στον Άγιο Γεώργιο Κερύνειας, στο 306 Τάγμα Πεζικού μέχρι τις 22 Ιουλίου, οπότε και διατάχθηκε οπισθοχώρηση. Στην προσπάθεια διαφυγής του με μία ομάδα έξι περίπου ατόμων, χάθηκαν τα ίχνη τους. Κανείς δεν μπορούσε να απαντήσει στα τραγικά ερωτήματα των δικών του ανθρώπων. Πρόσφατα τα οστά του ανευρέθηκαν και τάφηκαν με τιμές, οι οποίες αρμόζουν σε ήρωες, που πεθαίνουν για την πατρίδα.

Ο Κώστας Ξενοφώντος με τη γενική επιστράτευση αποχαιρέτησε τη αγαπημένη του σύζυγο και την τρίχρονη λατρευτή του κόρη και έτρεξε με αυταπάρνηση στα πεδία των μαχών να προσφέρει τις υπηρεσίες του. Έπεσε ηρωικά μαχόμενος από βομβαρδισμούς της τουρκικής αεροπορίας στην περιοχή του ψυχιατρείου Αθαλάσσας.

Ο Νίκος Λακαταμίτης, ο οποίος επίσης έπεσε ηρωικά μαχόμενος από βομβαρδισμούς της τουρκικής αεροπορίας στην περιοχή του ψυχιατρείου Αθαλάσσας, ήταν ένας νέος μόλις 24 χρόνων, γεμάτος όνειρα και προσδοκίες για τη ζωή του. Άφηνε πίσω την αρραβωνιαστικιά του Νίκη, με την οποία θα παντρευόταν τον Σεπτέμβριο του 1974.

Ο Παναγιώτης Στυλιανού, με καταγωγή από την Πάνω Δευτερά, με την έναρξη του πολέμου άφησε πίσω τη γυναίκα και τα τρία παιδιά του, εκ των οποίων το ένα νεογέννητο βρέφος, μόλις 10 ημερών. Μετά από οδηγίες μετέβη ως έφεδρος στον Άγιο Γεώργιο Κερύνειας. Τα ίχνη του χάθηκαν και η τύχη του παρέμενε αδιευκρίνιστη για 40 χρόνια, μέχρι που τελικά ανευρέθηκε στο κατεχόμενο χωριό Τέμπλος. Τάφηκε με στρατιωτικές τιμές στη γενέτειρα του το 2014.

Ο Στέλιος Κυπριανού με την έναρξη της τουρκικής εισβολής ήταν 26 χρόνων και κατατάγηκε έφεδρος στην Μύρτου. Άφηνε πίσω την αγαπημένη του σύζυγο Χρυστάλλα και την μόλις οκτώ μηνών κορούλα του. Τα ίχνη του Στέλιου χάθηκαν στον Άγιο Γεώργιο Κερύνειας. Το 2007 τα οστά του εντοπίστηκαν στον «Βοτανικό κήπο» της Κερύνειας και ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο DNA. Κηδεύτηκε στα Ανάγυια το 2010 με τις δέουσες τιμές.

Ο Κώστας Ψαρά ανήμερα της τουρκικής εισβολής κατατάχθηκε ως έφεδρος καταδρομέας. Στις 23 Ιουλίου 1974, τα ίχνη του χάθηκαν στην περιοχή Μπέλλα Πάις, κοντά στο Δίκωμο. Η ανεύρεση και ταυτοποίηση των οστών του πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 2011, οπότε και ενταφιάστηκε στον Τύμβο Μακεδονίτισσας.

Ο Δημήτρης Δημητριάδης στις 21 Αυγούστου 1974 συνελήφθη ως άμαχος στην Άσσια, σε ηλικία 56 ετών. Ήταν ένα εκ των 70 θυμάτων της τουρκικής θηριωδίας, που δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ και ρίχτηκαν σε δύο πηγάδια. Η σύζυγος του Χαραλαμπία και τα τρία παιδιά του έζησαν με τον πόνο και την απώλεια χαραγμένη στη ψυχή τους. Η κηδεία του τελέστηκε το 2014, μετά την ταυτοποίηση των οστών του.

Ο Ανδρέας Έλληνας από το Πραστειό Μόρφου, υπηρετούσε στο 286 Μηχανοκίνητο Τάγμα Πεζικού. Στις 20 Ιουλίου κατά τη μετάβαση στην Κερύνεια, το τάγμα του δέχθηκε καταιγισμό αεροπορικών βομβαρδισμών έξω από τον Κοντεμένο. Στα 19 του χρόνια έχασε τη ζωή του, υπερασπιζόμενος τη πατρίδα του.

Ο Κώστας Ερωτοκρίτου με καταγωγή από τη Λάπηθο, συνελήφθη από τους τούρκους εισβολείς, στις 6 Αυγούστου 1974, κοντά στο σπίτι του και ακολούθως οδηγήθηκε στον αστυνομικό σταθμό Κερύνειας για ανάκριση. Έκτοτε, χάθηκαν τα ίχνη του, μέχρι τη στιγμή που τα οστά του ανευρέθηκαν σε περιοχή κοντά στον Άγιο Ιλαρίωνα. Η κηδεία του πραγματοποιήθηκε το 2012 στο κοιμητήριο Κάτω Δευτεράς.

Ο Κωστάκης Χριστοφόρου από το Δίκωμο κατατάγηκε στο 361 Τάγμα Πεζικού μαζί με πολλούς συγχωριανούς του. Από τις 23 Ιουλίου 1974, η τύχη του παρέμενε αδιευκρίνιστη μέχρι που εντοπίστηκαν τα οστά του σε ομαδικό τάφο στο Συγχάρι, το 2010. Κηδεύτηκε με τιμές ήρωα στο κοιμητήριο Κάτω Δευτεράς.

Με το θρησκευτικό μνημόσυνο των ηρωικών νεκρών, απευθύνουμε παράλληλα σήμερα δέηση για την διακρίβωση της τύχης έξι παλικαριών, τα ίχνη των οποίων χάθηκαν τον μαύρο Ιούλιο του 1974 και έκτοτε αγνοούνται. Οι οικογένειές τους, μετά την προσφυγιά, κατέληξαν στη Δευτερά και αναμένουν καρτερικά τις δικές τους απαντήσεις.

Ο Κώστας Νικολάου, οικοδόμος στο επάγγελμα, στις 20 Ιουλίου 1974, άφησε πίσω την οικογένειά του και με αγνή φιλοπατρία έτρεξε από τους πρώτους να καταταγεί στο 306 Τάγμα Πεζικού. Δυστυχώς, μέχρι σήμερα παραμένει αγνοούμενος.

Ο νιόπαντρος Θεοδόσης Θεοδοσίου κατατάγηκε και πολέμησε τους εισβολείς, στο 361 Τάγμα Πεζικού στην περιοχή Συγχάρι- Δικώμου. Μέχρι σήμερα τόσο ο ίδιος όσο και ο αδελφός του αγνοούνται.

Ο Ανδρέας Σιεκκερή από τα Λιβερά της Κερύνειας κατατάγηκε στη Μύρτου. Συνελήφθη στον Κορμακίτη μαζί με δύο άλλους συμπολεμιστές του και μεταφέρθηκαν στην Αγία Ειρήνη. Έκτοτε χάθηκαν τα ίχνη τους.

Αγνοούμενος παραμένει και ο Κύπρος Κολιός, ο οποίος συνελήφθη από τους Τούρκους τον Αύγουστο του 1974 στην Κυθρέα, όπως επίσης τα αδέλφια Ανδρέας και Σάββας Διάκου από τη Βασίλεια. Ο Ανδρέας κατετάγη στις 20 Ιουλίου στην 190 Μοίρα Πυροβολικού, με έδρα τον Καραβά. Το απόγευμα της ίδιας μέρα και ενώ η πυροβολαρχία κατευθυνόταν στην περιοχή Έξι Μίλι, δέχθηκε επίθεση από τους εισβολείς. Από τη στιγμή εκείνη τα ίχνη του χάθηκαν. Ο αδελφός του Σάββας, λίγες μέρες πριν την εισβολή, μετακόμισε στο χωριό της συζύγου του στην Κυπερούντα. Με την έναρξη του πολέμου έτρεξε να καταταγεί στη Μονάδα του, που είχε έδρα τον Καραβά. Από τότε τα ίχνη του χάθηκαν και η τύχη του παραμένει αδιευκρίνιστη.  

Σχεδόν μισό αιώνα μετά, οι οικογένειες συνολικά 847 αγνοουμένων εξακολουθούν να ζουν με αναπάντητα ερωτήματα το δράμα και τον πόνο της θλιβερής αυτής συνέπειας της εισβολής. Η προσήλωση ωστόσο της πολιτείας γύρω από το ευαίσθητο και ανθρωπιστικό αυτό θέμα, θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη, όπως επίσης και οι συνεχιζόμενες προσπάθειες που καταβάλλονται για διακρίβωση της τύχης τους.

Κάθε χρόνο τέτοιες μέρες ξυπνούν πικρές θύμησες και δυσάρεστες αναμνήσεις, οι οποίες σημάδεψαν μια ολόκληρη γενιά ανθρώπων, που έζησε τη φρίκη του πολέμου και που εξακολουθεί να βιώνει μέχρι σήμερα τις καταστροφικές του συνέπειες.  Η διατήρηση της ιστορικής μας μνήμης αποτελεί ελάχιστη υποχρέωση στη θυσία όλων όσοι προσέφεραν διαχρονικά τη ζωή τους στους αγώνες του τόπου μας. Ταυτόχρονα, οφείλουμε να μαθαίνουμε από τα πάθη μας, ώστε να καθοδηγούμε τις νεότερες γενιές να συνεχίσουν με σθένος τον αγώνα για ελευθερία, δημοκρατία και αξιοπρέπεια.

Θέλουμε να ζήσουμε σε μια πραγματικά ελεύθερη Κύπρο, χωρίς εγγυήσεις και στρατεύματα, χωρίς συρματοπλέγματα μίσους και διαχωρισμού. Οραματιζόμαστε μια πατρίδα ελεύθερη και επανενωμένη, μια Κύπρο της ειρήνης, της δημοκρατίας και της δικαιοσύνης, όπου όλα τα στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα θα είναι κατοχυρωμένα και διασφαλισμένα.

Μέλημα μας, ήταν και πάντοτε παραμένει η συνέχιση του αγώνα για την προάσπιση της Κυπριακής Δημοκρατίας, την πλήρη διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων μας και την εξεύρεση μιας δίκαιης, βιώσιμης και πρωτίστως λειτουργικής λύσης για το κυπριακό ζήτημα, η οποία θα διασφαλίζει την πλήρη ανεξαρτησία και κυριαρχία της πατρίδας μας. Μίας λύσης, απολύτως συμβατής με την ιδιότητά μας ως κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και τις βέλτιστες πρακτικές των δημοκρατικών χωρών των ΗΕ. Μιας λύσης, η οποία θα δημιουργεί εκείνες τις προϋποθέσεις και συνθήκες, που θα επιτρέπουν τη διαρκή ειρήνη στην πατρίδα μας, μακριά από τις όποιες ξένες εξαρτήσεις και αναχρονιστικές εγγυήσεις, παραχωρώντας σε όλους τους νόμιμους κατοίκους το δικαίωμα να ζήσουν σε ένα κανονικό κράτος, σε συνθήκες ασφάλειας και ευημερίας.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Αναστασιάδης επανειλημμένα έχει εκφράσει την ετοιμότητα και την  αποφασιστικότητα του τόσο προς τον  ίδιο τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, όσο και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων  από το σημείο που έμειναν στο Κρανς Μοντανά.

Την ίδια ώρα, όμως, οφείλουμε να επισημάνουμε πως η επανέναρξη των συνομιλιών δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς την άρση των προκλητικών ενεργειών της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κύπρου και στην περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου όπως και χωρίς την εγκατάλειψη του αδιέξοδου δρόμου των απειλών για διχοτομική λύση δύο κρατών.

Στην προσπάθειά μας αυτή έχει ταχθεί στο πλάι μας και η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία αναγνωρίζει τις παράνομες ενέργειες της Άγκυρας όπως αναγνωρίζει το γεγονός ότι δεν μπορεί να υπάρξει λύση πέρα από το πλαίσιο της διεθνούς νομιμότητας και των αξιών, που υπαγορεύει το ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Με την ευκαιρία αυτή, θα ήθελα να μεταφέρω την πολιτική βούληση του Προέδρου της Δημοκρατίας να ανταποκριθεί στην πρόκληση να πράξει ό,τι είναι δυνατόν, ώστε να δημιουργηθούν οι συνθήκες ασφαλούς και ειρηνικού περιβάλλοντος στην Κύπρο και στην ευρύτερη περιοχής μας.

Με πλήρη επίγνωση των δυσκολιών, που περνά ο τόπος μας, οφείλουμε να πάρουμε σήμερα ιστορικές αποφάσεις, που θα καθορίσουν το μέλλον της πατρίδας μας. Κυρίως όμως οφείλουμε να πορευθούμε με συλλογικότητα, σύμπνοια και συναίνεση, ώστε να πετύχουμε την επανένωση του τόπου μας.

Ας έχουμε για οδηγό μας το παράδειγμα και τη θυσία όσων έπεσαν υπέρ πίστεως και πατρίδος, γιατί αποπνέουν αρετή, γενναιότητα, ήθος και ψυχική λεβεντιά. Αιωνία ας είναι η μνήμη τους να φωτίζει πάντα τον δικό μας δρόμο.

-------------------

ΡΜ/ΕΚ