Ανακοινωθέντα

Καταρχάς να σας συγχαρώ για τη διοργάνωση της εκδήλωσης αυτής και την ετοιμασία και προβολή της ταινίας που θα παρακολουθήσουμε στη συνέχεια. Κάθε εκδήλωση ή έργο που συμβάλλει στη διατήρηση αλώβητης της μνήμης για τα κατεχόμενα μας εδάφη και τους τόπους που είναι γεμάτοι από τον ιδρώτα και το αίμα των προγόνων μας, καθώς και για εκείνους εκ των συμπατριωτών μας που υπερασπίστηκαν με απαράμιλλο θάρρος και ηρωισμό την ελευθερία της πατρίδας μας, γράφοντας με ανεξίτηλα γράμματα το όνομα τους στο Πάνθεο των Αθανάτων μας, αποτελεί υπηρεσία προς την πατρίδα και τον αγώνα που συνεχίζουμε να διεξάγουμε με πρωταρχικό στόχο την επιβίωση του Ελληνισμού της Κύπρου.

Η ιστορία δεν είναι μόνο μάρτυρας και κριτής των πράξεων και των συμπεριφορών μας, αλλά και σύμβουλος μας για την πορεία που οφείλουμε να ακολουθήσουμε με στόχο τη δικαίωση αυτών που θυσιάστηκαν με όραμα για μια ελεύθερη πατρίδα.

Αναμφίβολα ο τίτλος του ντοκιμαντέρ «Αιχμάλωτοι μιας Προδοσίας» με τις συγκλονιστικές μαρτυρίες για τα δεινά που βίωσαν οι αιχμάλωτοι πολέμου στα χέρια του Αττίλα, μας παραπέμπει στην ιστορική πραγματικότητα την οποία, όχι μόνο δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ, αλλά να αντλούμε από αυτήν διδάγματα.

Στα πρόσωπα τους τιμούμε όλους εκείνους τους νέους της εποχής που ανταποκρίθηκαν με ενθουσιασμό και αγάπη προς την πατρίδα στο κάλεσμα της για υπεράσπιση της ελευθερίας και της εδαφικής ακεραιότητας της από την εισβολή του βάρβαρου Αττίλα, τιμούμε όλους τους συμπατριώτες μας που συνελήφθησαν και υπέφεραν τα πάνδεινα κατά τη διάρκεια της αιχμαλωσίας τους προσβλέποντας στην ώρα της απελευθέρωσης τους, τιμούμε, γενικότερα, τον ηρωισμό και την αυτοθυσία που επέδειξαν οι νέοι μας, αλλά και άτομα μεγαλύτερης ακόμα ηλικίας, το πικρό εκείνο καλοκαίρι της μεγάλης δοκιμασίας για την ιδιαίτερη πατρίδα μας και το λαό μας.

Ναι, προδόθηκε η Κύπρος το 1974 και έκτοτε βιώνουμε τις τραγικές συνέπειες της προδοσίας η οποία έφερε την καταστροφή από τον Τουρκικό Αττίλα. Τα όσα

έγιναν το 1974, δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία, αλλά η εξέλιξη των συνωμοτικών σχεδιασμών που εξυφάνθηκαν κατά την περίοδο της αποικιοκρατίας, όταν η Τουρκία προωθούσε την επανάκτηση του νησιού μέσω της δημιουργίας συνθηκών αποσταθεροποίησης του κράτους και συνθηκών διχοτόμησης.  

Αυτά, βάση του σχεδίου του Τούρκου συνταγματολόγου και τότε συμβούλου του Τουρκικού Υπουργικού Εξωτερικών Νιχάτ Ερίμ, ο οποίος διετέλεσε μέλος τουρκικών αντιπροσωπειών σε συνομιλίες για το Κυπριακό ζήτημα κατά την διάρκεια του αγώνα της ΕΟΚΑ, καθώς και της τουρκικής αντιπροσωπείας στις διαπραγματεύσεις της Ζυρίχης οι οποίες κατέληξαν στις γνωστές συμφωνίες.

Ήταν στη βάση αυτών των σχεδιασμών που μετά την ανεξαρτησία εκδηλώθηκε η τουρκανταρσία με την υποχρεωτική μετατόπιση Τουρκοκυπρίων και τη διοργάνωση θυλάκων, ενώ στο ίδιο διάστημα υπήρξαν και οι ανελέητοι βομβαρδισμοί της Τηλλυρίας από την Τουρκική αεροπορία για υποστήριξη του προγεφυρώματος που δημιούργησε στο θύλακα Κοκκίνων- Μασούρας.

Σαν δεύτερη πράξη των συνωμοτικών σχεδιασμών σε βάρος της Κύπρου, λειτούργησε η απόσυρση από τη χούντα της Ελληνικής Μεραρχίας από την Κύπρο τον Δεκέμβριο του 1967. Η ελληνική δύναμη, που αποτελείτο από τρία συντάγματα πεζικού, δυο μοίρες καταδρομών και δυο ίλες αρμάτων, είχε σταλεί από τον αείμνηστο Γεώργιο Παπανδρέου το Φθινόπωρο του 1964 ως μέτρο προστασίας απέναντι στη διακηρυγμένη από τότε πρόθεση της Τουρκίας να εισβάλει στην Κύπρο.

Με την απόσυρση της και τη διάπραξη του προδοτικού πραξικοπήματος επτά χρόνια μετά, με το οποίο αποδιοργανώθηκε σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό η αμυντική ικανότητα της Κύπρου, εφαρμόστηκε επί του εδάφους ό,τι προέβλεπε το σχέδιο του Νιχάτ Ερίμ με τη διαχωριστική γραμμή από τη Μόρφου μέχρι την Αμμόχωστο.

Αν αναλογιστούμε ότι οι χιλιάδες των νέων μας που όρθωσαν το 1974 το ανάστημα τους στον Αττίλα για προάσπιση της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας της πατρίδας μας, γνώριζαν εν πολλοίς ότι συμμετείχαν σε ένα αγώνα προδομένο, εντούτοις στάθηκαν και αντιστάθηκαν πολεμώντας με ηρωισμό και αυτοθυσία τις τουρκικές ορδές. Και αυτό παρόλο που μειονεκτούσαν σε αριθμούς και εξοπλισμό. Πολεμούσαν όμως για την πατρίδα τους, τις οικογένειες και την ιστορία τους.

Στα παλληκάρια εκείνα, κληρωτούς και εφέδρους, όπως και στους θαρραλέους πατριώτες Ελλαδίτες αξιωματικούς και στρατιώτες που στάθηκαν και έδωσαν γενναία τον αγώνα -κάποτε μάλιστα σημειώνοντας και επιτυχίες- αξίζει ιδιαίτερα η τιμή των ηρώων της ελευθερίας. Η θαρραλέα στάση τους και η αφοσίωση τους στην άμυνα της πατρίδας και της ελευθερίας μας γεμίζει αυτοπεποίθηση για τη φιλοπατρία και τη γενναιότητα του κυπριακού λαού.

Η τελευταία ημέρα που αφέθηκαν ελεύθεροι από τους Τούρκους οι τελευταίοι αιχμάλωτοι ήταν η 28^η Οκτωβρίου. Η επόμενη ημέρα, η 29^η Οκτωβρίου, καθιερώθηκε τον Απρίλιο του 2010 ως Ημέρα Αγνοουμένων με ομόφωνη απόφαση της Βουλής των Αντιπροσώπων, κατόπιν εισήγησης της Παγκύπριας Οργάνωσης Συγγενών Αδηλώτων Αιχμαλώτων και Αγνοουμένων.

Το πρώτο διάστημα μετά την εισβολή, οι συγγενείς των αγνοουμένων αναζητούσαν απεγνωσμένα στοιχεία, όπως προσωπικές μαρτυρίες, φωτογραφίες ή εικόνες από ξένα πρακτορεία και τηλεοπτικά κανάλια και ανέμεναν καρτερικά την επιστροφή τους. Ένας μεγάλος αριθμός είχε εντοπιστεί με αυτούς τους τρόπους αλλά άδικα τους περίμεναν οι δικοί τους  στα λεωφορεία που μετέφεραν αιχμαλώτους από τις φυλακές των κατεχομένων και της Τουρκίας τον Σεπτέμβριο του 1974. Πολύ έντονες είναι οι εικόνες από τις τραγικές φιγούρες των συγγενών που περιέφεραν κατά τις ημέρες εκείνες τις φωτογραφίες των συζύγων, των παιδιών και των πατεράδων τους που δεν έδωσαν σημεία ζωής. Είναι εικόνες που για πάντα θα παραμείνουν έντονα χαραγμένες στη μνήμη του καθενός μας.

Ιδιαιτέρως τιμούμε, κλίνοντας ευλαβικά το γόνυ στη μνήμη τους, τους ηρωικούς νεκρούς μας που υπερασπίστηκαν την πατρίδα προσφέροντας τους εαυτούς τους στο θυσιαστήριο της Κυπριακής ελευθερίας και γράφοντας με χρυσά γράμματα το όνομα τους στο Πάνθεον των Αθανάτων μας.

Μαζί τιμούμε τους αγνοουμένους μας που είναι η πιο τραγική πτυχή των όσων βίωσε η πατρίδα μας το 1974. Εξακολουθούν να αγνοούνται 800 τόσοι Ελληνοκύπριοι και Ελλαδίτες. Για 48 τώρα χρόνια η Τουρκία αρνείται να συνεργαστεί με καλή θέληση και ειλικρίνεια για την διακρίβωση της τύχης τους, παρά και τις αποφάσεις των διεθνών δικαστηρίων. Η τραγικότητα του προβλήματος των αγνοουμένων μεγεθύνεται, λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας - ένας οι συγγενείς τους φεύγουν από τη ζωή χωρίς να παίρνουν απαντήσεις στα αγωνιώδη ερωτήματα για την τύχη των αγαπημένων τους, και χωρίς να μπορέσουν, έστω, να τους απευθύνουν τον ύστατο χαιρετισμό αγκαλιάζοντας με την αγάπη τους το φέρετρο με τα οστά τους. Αναμφίβολα, είναι ανεπίτρεπτο 48 χρόνια μετά να έχουμε ακόμη αγνοούμενους. Παρά τις δυσκολίες και τα προβλήματα όμως, συνεχίζουμε και θα συνεχίσουμε τις προσπάθειες μας για τη διακρίβωση και της τελευταίας περίπτωσης αγνοουμένου μας.

Όλη την κόλαση του πολέμου την έζησαν και όσοι συμπατριώτες μας αιχμαλωτίστηκαν στα πεδία των μαχών και βίωσαν στη συνέχεια όλη την βαρβαρότητα και αγριότητα του Αττίλα.

Βρέθηκαν αντιμέτωποι με το θάνατο. Βίωσαν βασανιστήρια, κακουχίες, δολοφονίες συμπολεμιστών τους. Πολλοί από αυτούς πολέμησαν τον εχθρό χωρίς εντολές και βοήθεια από πουθενά και κατέληξαν χωρίς ελπίδα στα χέρια του Αττίλα. Η απελευθέρωση τους, με τα όσα βίωσαν, ήταν κυριολεκτικά επιστροφή στη ζωή.

Από το Νοέμβριο του 1974 και μετά, οι απελευθερώσεις ήταν πλέον ελάχιστες  και επιτεύχθηκαν μόνο χάρη σε ευτυχείς συγκυρίες  και με την βοήθεια του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού και του ΟΗΕ, ενώ έκτοτε ακολούθησε σιωπή από την πλευρά της Τουρκίας και παρελκυστική τακτική στην ίδρυση και λειτουργία της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοουμένους η οποία αποφασίστηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το 1981.

Το ντοκιμαντέρ με τις μαρτυρίες τους, αποτελεί ένα ιστορικό ντουκουμέντο, ένα σημαντικό όπλο μνήμης την οποία οφείλουμε να συντηρούμε για να μην ξεχνάμε και να παραδειγματιζόμαστε. Ιδιαίτερα καθώς οι Τουρκικοί σχεδιασμοί με τον αναθεωρητισμό και την νεοοθωμανική προσέγγιση και τακτική της Άγκυρας συνεχίζουν να βρίσκονται σε εξέλιξη όχι μόνο σε ό,τι αφορά την Κύπρο, αλλά και την ευρύτερη περιοχή.

Συγχαίρω θερμά τους εμπνευστές και πρωτεργάτες του ντοκιμαντέρ, τον Μιχάλη Γεωργιάδη και τον Χρύσανθο Χρυσάνθου, τον Παγκύπριο Σύνδεσμο Αιχμαλώτων Πολέμου 1974 και την εταιρεία Michaelangelo Cinematographic Services Ltd για την παραγωγή της ταινίας και όσους άλλους συνέβαλαν σε αυτό, το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών και το Αρχείο του ΡΙΚ.

Το έργο τους αποτελεί μια ανεκτίμητη προσφορά που αγκαλιάζουμε με αγάπη και σεβασμό. Στις οικογένειες όλων εκφράζουμε τη μεγάλη εκτίμηση και τη βαθειά ευγνωμοσύνη μας για όσα πρόσφεραν οι αγαπημένοι τους. Ας ευχηθούμε η θυσία τους να δικαιωθεί σύντομα.

Σημ.: Την ομιλία ανέγνωσε ο Σύμβουλος της Πρεσβείας της Κυπριακής Δημοκρατίας στη Αθήνα, κ. Ιωάννης Αδάμου.

(ΡΜ/ΙΚ)