Ανακοινωθέντα

Με αισθήματα σεβασμού και εθνικής υπερηφάνειας, μνημονεύουμε σήμερα αυτούς που με τον αγώνα και τη θυσία τους, τίμησαν τον ελληνισμό της πατρίδας μας. Αποτίνουμε σήμερα, τον οφειλόμενο φόρο τιμής και ευγνωμοσύνης, στους ηρωομάρτυρες του 256 Τάγματος Πεζικού. Στους πενήντα οκτώ πεσόντες και αγνοουμένους, οι οποίοι κατά την επιχείρηση απόκρουσης της τουρκικής εισβολής, υπερασπιστήκαν μέχρις εσχάτων την μαρτυρική μας πατρίδα.

Πριν από οτιδήποτε άλλο, επιθυμώ καταρχάς να ευχαριστήσω για τη τιμητική πρόσκληση, το Σύνδεσμο Επιζώντων Πολεμιστών 256 Τάγματος Πεζικού και προπάντων τις οικογένειες των ηρώων μας. Εκ μέρους της κυβέρνησης και του ίδιου του Προέδρου Νίκου Αναστασιάδη, σας μεταφέρω παράλληλα τα εύσημα για την πραγματικά αξιέπαινη πατριωτική σας δράση.

Ανάχωμα έναντι στην προελαύνουσα λήθη, εθνικές εκδηλώσεις μνήμης, όπως η σημερινή, φέρουν στις δύσκολες ώρες που διάγει η πατρίδα μας, αυξημένη ηθικοπλαστική αξία. Σήμερα, κοινωνούμε από το πνεύμα της θυσίας των ηρώων μας. Σήμερα αντικρύζουμε την ιστορία, σαν τη φωνή των νεκρών που διδάσκει τους ζώντες.

Ελληνίδες και Έλληνες,

«Δέκα χιλιάδες μέλισσες έστειλε ο Ονήσιλος

κι όλες ψοφήσανε απάνω στο παχύ μας δέρμα

χωρίς τίποτα να νιώσουμε.»

Στην γλαφυρότητα του λόγων του Παντελή Μηχανικού, συνοψίζεται η επί σειρά ετών, τραγική υποτίμηση του κινδύνου της τουρκικής επιβουλής.

Οικτρά παρασυρμένοι από την μεταξύ μας αντιπαράθεση, αγνοήσαμε τα άνομα αναθεωρητικά σχέδια της Άγκυρας ήδη από τα γεγονότα του 63. Τα προμηνύματα των τουρκικών βομβαρδισμών του καλοκαιριού του ’64. Της Κοφίνου το ‘67.

Άμεσες και ευθείς απειλές, που αντί να μας θέσουν σε εγρήγορση, μας βρήκαν διασπασμένους σε ενωτικούς και ανθενωτικούς, μακαριακούς και γριβικούς. Μας βρήκαν, να λησμονούμε ξανά, την υπενθυμητική παρακαταθήκη του Σολωμού πως, «σαν μισούνται ανάμεσα τους, δεν τους πρέπει λευτεριά».

Με την πρώτη πράξη της πατριδοκτόνου τραγωδίας, να έχει με το πραξικόπημα συντελεστεί, στην Άγκυρα καταστρώνονται ήδη, τα επικείμενα, άνομα επεκτατικά σχέδια. Οι συρρέουσες πληροφορίες για τον κυοφορούμενο κίνδυνο, βρίσκουν όμως Αθήνα και Λευκωσία, προδοτικά απαθείς. Το ημερολόγιο έγραφε 19 Ιουλίου 1974 και ήταν η τελευταία νύχτα, που κοιμηθήκαμε λεύτεροι…

Τριάντα έξι και πλέον χιλιάδες στρατεύματα, συνοδευόμενα από δεκάδες μαχητικά αεροσκάφη, άρματα μάχης και ναυτικά μέσα, εφορμούν τα χαράματα του Σαββάτου από τις τουρκικές βάσεις. Ξεκινούν μόνο και αφού, λαμβάνουν τη διαβεβαίωση ότι δεν θα συναντήσουν απέναντι τους, καμία οργανωμένη αντίσταση. Ξεκινούν αφού γνωρίζουν ότι το ένα τρίτο της δύναμης της αξιόμαχης ΕΛΔΥΚ, έχει αντικατασταθεί την προηγούμενη ημέρα.

Όμως, παρά την συντριπτική αριθμητική και τεχνολογική τους υπεροχή, παρά την οργανωμένη αποδιοργάνωση της Εθνικής Φρουράς, στο μικροεπίπεδο των μαχών, συγγράφονται σελίδες αξιομνημόνευτης ελληνικής αρετής.

Άνδρες όπως του 256, θα επαναλάβουν το «Μολών Λαβέ». Το «πάντες αυτοπροαιρέτως αποθάνουμεν» του Παλαιολόγου. Παρά την προδοσία, τα τιμώμενα σήμερα παλικάρια, επέμειναν πεισματικά και αποδείχτηκαν συνεπείς με το ιστορικό συναπάντημα.

Το πολεμικό ημερολόγιο μονάδων όπως το 256, αποκαλύπτει τους λόγους, επιβεβαιώνουν το συμπέρασμα ότι το ‘74 στην Κύπρο, δεν ηττηθήκαμε ΑΛΛΑ προδοθήκαμε.

Μια προδοσία που αντί, υπό το βάρος των πληροφοριών για εισβολή, να βρει το Τάγμα στους χώρους ευθύνης του στην περιοχή Λεύκας, το θέλει να επανδρώνει σημεία και να διενεργεί ελέγχους στην Μόρφου προς εμπέδωση του πραξικοπήματος.

Το κρυπτογραφημένο σήμα για την επικείμενη εισβολή φτάνει στο στρατόπεδο ΜΑΡΚΟΣ ΔΡΑΚΟΣ στο Δυόριος, μόλις το απόγευμα της Παρασκευής 19 Ιουλίου.

Συμπατριώτισσες και συμπατριώτες,

Γυρίζουμε σήμερα πίσω το χρόνο για να ζήσουμε την αγωνία της πρώτης αποστολής. Ανακαλούμε στην μνήμη μας τους άνδρες του 1ου Λόχου, οι οποίοι διατάσσονται και καταλαμβάνουν χωρίς απώλειες, το τουρκοκυπριακό χωριό Αμπελικού.

Μεταφερόμαστε νοητά στις τάξεις των στρατιωτών των τριών υπολοίπων λόχων. Ασπαζόμαστε την αμφιβολία, τις προσπάθειες εμψύχωσης, το πείσμα των απειροπόλεμων εκείνων παλικαριών, που λαμβάνουν την αυτοκτονική διαταγή να επιτεθούν εναντίον των καλά οχυρωμένων και εξοπλισμένων τουρκικών φυλακίων της Λεύκας.

Το πρώτο βάπτισμα του πυρός, τις πρώτες απώλειες, την αποτυχία, την καταρράκωση του ψυχισμού. Την εκ των υστέρων επιτυχή αξιοποίηση του φίλιου πυροβολικού, που αναγκάζει τον εχθρό σε συνθηκολόγηση και αποχώρηση από την Λεύκα.

Ήδη, μετά την εκκαθάριση και του τουρκοκυπριακού χωριού Ελιά, το τάγμα χάριν στην ευτολμία των ανδρών του, θα καταστεί κυρίαρχο στην περιμετρική ζώνη της Μόρφου.

Θυμόμαστε σήμερα την μετακίνηση του 3ου Λόχου, υπό τον υπολοχαγό Μανουσέλη, μετά την εκεχειρία της Δευτέρας και μέχρι τις 27 Ιουλίου, προς το στρατηγικής σημασίας ύψωμα του Πενταδακτύλου, Άγιος Παύλος. Σε εκείνες τις πυροκεκαυμένες από τους βομβαρδισμούς απόκρημνες ράχες, αναβιώνει το κροτάλισμα των εχθρικών πυρών. Ασπαζόμαστε την κούραση, την πείνα και τη δίψα των αμυνομένων παλικαριών μας.

Με τον ιταμό εισβολέα να μην τηρεί, έστω και προσχηματικά την εκεχειρία, αρχικά ο 2ο Λόχος αναλαμβάνει και πάλι δράση στο πλευρό των λιγοστών καταδρομέων, στο Αγριδάκι. Ανάμεσα στις απώλειες εκείνων της άγριας μάχης και ο δεκαεννιάχρονος Ευρυχιώτης, Μιχαλάκης Σκουφάρης.

Με τους κρυφούς ανέμους να φυσούν ξανά στο βόρειο μέτωπο, το ξέσπασμα της δεύτερης πολεμικής καταιγίδας αναμένεται από μέρα σε μέρα. Στις προκεχωρημένες θέσεις του Καραβά και της Λαπήθου, ο σταυρός της μαρτυρικής μας πατρίδας, εναποτίθεται καθ’ ολοκληρία στα παλικάρια του 256. Μαζί με λιγοστούς συναδέλφους τους από το 286, το Μηχανικό και αργότερα με ένα λόχο της ΕΛΔΥΚ, όχι περισσότεροι από 250, ετοιμάζονται να αντιπαρατάξουν τα στήθη τους απέναντι στους χιλιάδες προελαύνοντες της 28ης τουρκικής μεραρχίας.

Ελληνίδες και Έλληνες,

Ζωντανεύουν σήμερα, οι εφιαλτικές ώρες αναμονής στα φυλάκια. Η αγωνία των παλικαριών μας για τις τύχες των αγαπημένων τους προσώπων, αλλά και η πεισματικά γενναία άρνηση τους να εγκαταλείψουν τους συντρόφους τους. Αναδύεται στη θύμηση,  η πίκρα που αισθάνονται για την εγκατάλειψη από τα ανώτερα κλιμάκια. Η διάψευση των προσδοκιών για ουσιαστική εμπλοκή της Ελλάδας.

Εγκλωβισμένοι σε μια στενάχωρη λωρίδα γης και προσδοκώντας το θαύμα, στις 5 Αυγούστου η κινητικότητα του εχθρού κατά μήκος του μετώπου Καραβά – Λαπήθου, διαλύει τις όποιες ψευδαισθήσεις.

Ανήμερα της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, χιλιάδες βλήματα από το τούρκικο πυροβολικό και ναυτικό, τα άρματα μάχης και τους όλμους, βάλλονται εναντίον των θέσεων των ηρωικών προμάχων του 256. Στα διάσπαρτα ακραία φυλάκια που είχαν στηθεί στις οροφές σπιτιών, η έλλειψη ομαδικών όπλων και η εφόρμηση των εχθρικών αρμάτων μάχης, καθιστούν το αμυντικό εγχείρημα καταδικασμένο.

Σε εκείνον τον ορυμαγδό, προβάλλει η φιγούρα του κρητικού ανθυπολοχαγού Μπιτσάκη, ο οποίος προσπαθεί με αυτοθυσία να αποσοβήσει τον πλήρη αποδεκατισμό του 2ου λόχου. Με την ίδια δύναμη πυρός βρίσκονται αντιμέτωποι και οι άνδρες των υπόλοιπων λόχων που αμύνονται στον Κεφαλόβρυσο, την εκκλησία της Αγίας Παρασκευής Λαπήθου, καθώς και στα υψώματα Βασίλειας Λαπήθου. Η υπεροπλία του τούρκικου συντάγματος, που επιτίθεται από την οροσειρά, καθιστά επίσης την αναχαίτιση, εκ των πραγμάτων αδύνατη.

Όσοι επέλεξαν να κινηθούν προς την παραλία, γίνονται στόχος ολμοβολών από τα υψώματα ή πέφτουν σε ενέδρες που στήνονται από τούρκους πεζοναύτες, οι οποίοι σε πολλές περιπτώσεις τους φωνάζουν στα ελληνικά. Όσοι ανταποκρίνονται, έχουν το ίδιο τραγικό τέλος με συναδέλφους τους που αναγκάζονται να παραδοθούν. Ανάμεσα στις δεκάδες θυμάτων σε εκείνο το μακελειό, περιλαμβάνεται και ο εικοσάχρονος λεβεντονιός της Κοινότητας μας, Μιχαήλ Κινάνης.

Κάποιοι λεοντόκαρδοι, θα βρουν το κουράγιο, μέσα από τα εχθρικά πυρά και τις ενέδρες, να επιστρέψουν για να διασώσουν τους τραυματίες συναδέλφους τους. Όμως τα περιθώρια διαφυγής, λεπτό προς λεπτό, εξαντλούνται. Με κάθε διαθέσιμο τρόπο, άλλοι πεζοί, ορισμένοι κολυμπώντας και άλλοι κωπηλατώντας από Λιμανάκι της Λάμπουσας, θα κινηθούν προς τον Βαβυλά, την Ορκά και την Βασίλεια.

Πολλοί στρατιώτες του 1ου Λόχου κινούνται προς την Λάπηθο, κρυμμένοι αρχικά σε περβόλια και στη συνέχεια σε σπίτια. Ορισμένοι διαφεύγουν περιπλανώμενοι μέσα από ορεινά μονοπάτια. Η ανυπόφορη δίψα, οι διάσπαρτες  τουρκικές φρουρές, τα ναρκοπέδια, οι εικόνες από τα πτώματα των συμπολεμιστών τους και η δυσοσμία της αποσύνθεσης, αποτελούν για όσους τυχερούς καταφέρνουν να διαφύγουν, σκηνικό δαντικής κόλασης. Για άλλες ομάδες, όπως των δώδεκα νέων που τέθηκαν υπό την άγρυπνη προστασία της μακαριστής Ευφροσύνης Προεστού, η οδύσσεια πίσω από τις εχθρικές γραμμές, θα διαρκέσει πολύ περισσότερο.

Η διοίκηση του Τάγματος μετακινείται από τη Βασίλεια  στο δασάκι της Μύρτου και στη συνέχεια στο στρατόπεδο στο Δυόριος, όπου δέχεται εκ νέου, βομβαρδισμό από αέρος. Οι πρώτες καταγραφές στην ανάπαυλα, θα αποκαλύψουν ταυτόχρονα και το μέγεθος του αποδεκατισμού. Μόνον στις μάχες της 6ης Αυγούστου στην παραλία της Αιρκώτισσας, ογδόντα και πλέον νέοι, από όλα τα μέρη της Κύπρου, θα θυσιαστούν υπέρ πίστεως και πατρίδος.

Η επιτηδευμένα, αρνητική τροπή που λαμβάνουν οι συνομιλίες στη Γενεύη, δεν αφήνουν κανένα περιθώριο παρερμηνείας των προθέσεων της Αγκύρας. Οι τελικές προετοιμασίες κορυφώνονται και στις 14 Αυγούστου ο ΑΤΤΙΛΑΣ ΙΙ επιχειρεί να ολοκληρώσει το διαμελισμό της πατρίδας μας. Στα υψώματα των Πανάγρων το αποδεκατισμένο 256, θα δεχθεί, ανήμερα της Παναγίας, νέο ανηλεή αεροπορικό βομβαρδισμό. Βομβαρδισμός ο οποίος ολοκληρώνει τον κύκλο των πολυήμερων και αδιάκοπων παθών του.

Τιμημένοι πολεμιστές του 256,

Η κυπριακή πολιτεία, οι απανταχού Έλληνες, υποκλινόμαστε σήμερα στους αγώνες και στις θυσίες σας. Γιατί βρήκατε το θάρρος, κόντρα σε όλες τις περιγραφόμενες αντιξοότητες, να λάβετε μέρος σε εκείνη την ανορθόδοξή πάλη του Ανθρώπου με την Μηχανή. Άπαντες προδομένοι και εγκαταλελειμμένοι. Άπαντες όμως, πιστοί στο ιστορικό σας καθήκον, ακόμα και όταν στις πλέον κρίσιμες ώρες, σας πληροφορούσαν ότι τελικά «η Κύπρος, κείται μακράν».

Γι’ αυτό και, περισσότερη τιμή σας πρέπει, γιατί γνωρίζατε ότι ο Εφιάλτης είχε ήδη φανεί και «οι Μήδοι, επιτέλους θα διαβούνε».

Παντοτινά υπόχρεοι, γιατί μας υπενθυμίσατε ότι, το καλοκαίρι του 74 στις κυπριακές Θερμοπύλες, δεν αναβίωσε μόνο ο Εφιάλτης, αλλά και οι τριακόσιοι του Λεωνίδα.

Ελληνίδες και Έλληνες,

Υπόμνηση της θλιβερής πραγματικότητας, η εικόνα της σκλαβωμένης περιοχής Μόρφου, από το χώρο που βρισκόμαστε σήμερα, μας υπενθυμίζει το βίαιο διαμελισμό και τη συνεχιζόμενη κατοχή της πατρίδας μας. Το φόρο πόνου και αίματος, που πλήρωσε και εξακολουθεί να καταβάλλει ο λαός μας.

Υπό το βάρος λοιπόν, που δημιουργεί η επαίσχυντη παρουσία των σαράντα και πλέον χιλιάδων στρατευμάτων της Άγκυρας στα καθαγιασμένα χώματα της πατρίδας μας, οφείλουμε σήμερα όσο ποτέ, να προβούμε σε μία γενναία και συνάμα επιβεβλημένη αυτοκριτική.

Να αναρωτηθούμε εάν έχουμε το δικαίωμα, να λησμονήσουμε τους πεσόντες, τους αγνοούμενους, τους εγκλωβισμένους και τους πρόσφυγες συμπατριώτες μας. Εάν έχουμε, και από πότε, το δικαίωμα να υποβαθμίσουμε από κορυφαία προτεραιότητα των εθνικών μας προσανατολισμών, το στόχο για την επανένωση της πατρίδας μας; Εάν έχουμε ή όχι συνειδητοποιήσει, ότι τυχόν αποτυχία μιας νέας διάσκεψης για την Κύπρο, δεν θα απονείμει πιστοποιητικά δικαίωσης σε πολιτικές παρατάξεις, αλλά θα επιφέρει αρνητικότατες εξελίξεις για το μέλλον της πατρίδας μας.

Απευθύνουμε σήμερα έκκληση προς όλους. Πολίτες και πολιτικούς, κομματικούς και κομματάρχες. Έκκληση για φρονηματισμό από τα ασύγγνωστα λάθη του παρελθόντος. Τα λάθη από την τελευταία φορά που σταθήκαμε ο ένας απέναντι στον άλλο, τα λάθη εκείνα, που συνέβαλαν στον ακρωτηριασμό της πατρίδας μας. Απευθύνουμε έκκληση επούλωσης των διχαστικών πληγών του παρελθόντος. Πληγών που κατά το δοκούν, είτε προσποιούμαστε ότι δεν ανοίχθηκαν ποτέ, είτε τις συντηρούμε ανοικτές για ίδιον, κομματικό όφελος.

Τώρα είναι η ώρα της δράσης. Η ώρα, να καταστήσουμε επιτέλους την μείζονα εθνική μας υπόθεση,  σε πατριωτικό παρονομαστή των συλλογικών μας επιδιώξεων.

Η συνεχιζόμενη και πιθανή κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας επί των αναφαίρετων, κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, επιβάλλεται να μας βρει σε συστράτευση. Η νέα πρωτοβουλία του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ και οι αδιάκοπες προσπάθειες του Προέδρου Αναστασιάδη για επανέναρξη των συνομιλιών, επιβάλλεται επίσης να μας βρουν ενωμένους. Να μας βρουν συμβάλλοντας εποικοδομητικά εντός της αίθουσας του Εθνικού Συμβουλίου και όχι επικοινωνιακά εκτός αυτής. Στις προσπάθειες αναχαίτισης της τουρκικής αναθεωρητικότητας, αλλά και στις προσπάθειες κάμψης της τουρκικής αδιαλλαξίας στη τράπεζα του διαλόγου, περισσότεροι, μπορούμε να πετύχουμε σαφώς περισσότερα.

Μόνο με αυτόν τον τρόπο θα τιμήσουμε, όχι στα λόγια αλλά στην πράξη, τους αγώνες και τις θυσίες των ηρώων μας. Και μόνο με αυτό τον τρόπο, θα αποτρέψουμε τα τουρκοκρατούμενα μέρη μας, να προστεθούν στον κατάλογο των χαμένων πατρίδων του ελληνισμού. Αναλώνοντας προς αυτό τον σκοπό, το άπαν των προσπαθειών μας για κατάληξη επί μιας δίκαιης, περιεκτικής και λειτουργικής συμφωνίας. Χωρίς ρήτρες, χωρίς στρατεύματα, χωρίς εγγυητές και κηδεμόνες.

Αυτό είναι μετουσιωμένο στο σήμερα, το ιστορικό μας χρέος και αυτό είναι το δίδαγμα, το οποίο αντλούμε από την προσφορά και τις θυσίες των πολεμιστών του 256 Τάγματος Πεζικού. Αυτή είναι ταυτόχρονα, η ιστορική μας υποχρέωση, έναντι στις απελθούσες και, κυρίως, στις επερχόμενες γενεές των Ελλήνων της Κύπρου. Και σε αυτόν μας τον αγώνα, ας πάρουμε κατά τον ποιητή «μια σταγόνα από το αίμα των ηρώων μας και να μπολιάσουμε το δικό μας».

Αιωνία θα είναι η μνήμη των ηρώων μας και Καλή Λευτεριά στην πατρίδα μας.

---------------------------

ΕΚ/ΕΙ