Ανακοινωθέντα

«Ποθητό είναι να βρεις στων αγώνων το τέρμα μιας πιστής Πηνελόπης αγκάλες αμόλυντες, μα αν αφήσεις στη μάχη την πνοή σου την ύστατη, πιο χρηστά δεν μπορούσες τη ζωή να προσφέρεις».

Συμπατριώτισσες και συμπατριώτες,

Με στίχους του ίδιου του ήρωα ποιητή, επέλεξα να αρχίσω τον σημερινό μου επιμνημόσυνο λόγο, για έναν άνθρωπο που πρόσφερε «χρηστά» τη ζωή του για το υπέρτατο αγαθό, την ελευθερία.

Αύριο, συμπληρώνονται εξήντα ακριβώς χρόνια από τη θυσία του ήρωα τομεάρχη της ΕΟΚΑ Μιχαλάκη Παρίδη και το σημερινό Εθνικό Μνημόσυνο που διοργανώνουν από κοινού η τιμημένη οικογένεια του ήρωα, ο Σύλλογος «Ένωσις» Αναφωτίας, το Σωματείο «Παρίδειο» Δροσιάς Λάρνακας και τα Κοινοτικά Συμβούλια Αναφωτίας και Βάβλας, είναι η ελάχιστη απότιση τιμής στο παλικάρι από την Αναφωτία, που αψήφησε στωικά τον θάνατο και κατέγραψε χρυσές σελίδες δόξας και μεγαλείου στο βιβλίο των ηρώων της πατρίδας μας. Η απόδοση τιμών σε ανθρώπους που σε καιρούς δύσκολους προέταξαν το πύρωμα της ψυχής τους απέναντι σε επιβουλές και μεθοδεύσεις, πρέπει να είναι, όχι μια τυπική και επαναλαμβανόμενη διαδικασία, αλλά μια εθνικά αναγκαία πράξη χρέους, μια συνειδητή άσκηση αυτογνωσίας και αυτοκριτικής.

Μνημονεύουμε λοιπόν σήμερα, το άξιο τέκνο της πατρίδας Μιχαλάκη Παρίδη, τον προικισμένο ποιητή, τον φλογερό πατριώτη, τον ιδεολόγο αγωνιστή. Ο Παρίδης, γεννήθηκε στο χωριό Αναφωτία της επαρχίας Λάρνακας στις 2 Ιουνίου του 1933 και μεγάλωσε σε πολυμελή αγροτική οικογένεια. Θεοσεβής, ευγενικός και νηφάλιος, με αγάπη για την ποίηση και το θέατρο και ιδιαίτερο ζήλο για τα γράμματα, ο Παρίδης εντάχθηκε από μικρός στις τάξεις της ΟΧΕΝ, το 1946, και αργότερα της ΠΕΟΝ, το 1952, δυο οργανώσεων που πρωτοστατούσαν τότε στις ενωτικές διεκδικήσεις του κυπριακού ελληνισμού και από τις οποίες είχαν στρατολογηθεί οι πρώτοι πυρήνες-αγωνιστές της ΕΟΚΑ. Ο ήρωας, φοίτησε στο δημοτικό σχολείο της Αναφωτίας, στο Εμπορικό Λύκειο και στην Αμερικανική Ακαδημία Λάρνακας και αποφοιτώντας, εργάστηκε, μεταξύ άλλων, και ως δάσκαλος στην ιδιωτική σχολή Τέρρα Σάντα.

Ο σπάνιος χαρακτήρας και το μεγαλείο της ψυχής του Μιχαλάκη φαίνονται, πέραν από την επική του θυσία, και από μικρά περιστατικά της καθημερινότητας. Δημιουργεί ιδιαίτερη εντύπωση, για παράδειγμα, ένα περιστατικό που διηγήθηκε ο μόλις πρόσφατα αποβιώσας, πρώην Δήμαρχος Λάρνακας, πρέσβης, φίλος και συναγωνιστής του ήρωα, Γιώργος Λυκούργος. Παραθέτω τη διήγηση αυτούσια: «Ένα απόγευμα, ενώ περπατούσαμε στην παραλία της Λάρνακας, ο Μιχαλάκης είδε ένα νεαρό να κρατά ένα κλουβί με καρδερίνες. Τον πλησίασε και τον ρώτησε αν το πουλά. Ο νεαρός του απάντησε καταφατικά και του ζήτησε δυόμισι σελίνια. Τότε, αφού τον πλήρωσε και πήρε το κλουβί, το άνοιξε και ελευθέρωσε τις καρδερίνες, λέγοντάς μου πως τα πουλιά πρέπει να ζουν ελεύθερα εκεί που ανήκουν και όχι φυλακισμένα σε κλουβιά». Σπάνια ήταν και η αγάπη του ήρωα για το χωριό του, την Αναφωτία. Χαρακτηριστικοί είναι οι στίχοι που ο ίδιος έγραψε, στις 21 Μαΐου του 1951: «Μες της ζωής την απονιά και την οδύνη, και στου καιρού την άγρια ανεμοζάλη, χωριό μου, εσύ μου δίνεις τη γαλήνη».

Με αυτό τον μοναδικό τρόπο σκέψης και τα ξεχωριστά βιώματα, ο ιδεολόγος Παρίδης, εμπνεόμενος από τα προαιώνια ιδανικά του Έθνους, δεν ήταν δυνατόν να μην ανταποκριθεί στο εγερτήριο σάλπισμα της ΕΟΚΑ. Με πρωτοφανή ενθουσιασμό, προθυμία και πάθος, προσέτρεξε από τους πρώτους, στο κάλεσμα του Αρχηγού Διγενή και μυήθηκε στις τάξεις της ΕΟΚΑ, πολύ πριν την ιστορική μέρα της 1^ης Απριλίου του 1955. Αποδείχθηκε μια από τις πιο ευγενικές προσωπικότητες του Αγώνα, αφού διακρινόταν για την ισχυρή του προσωπικότητα, τον πατριωτισμό, την ανδρεία, την ευφυία, την ευρηματικότητα και τα ηγετικά του προσόντα.

Την Πρωταπριλιά του 1955, ο Παρίδης πήρε μέρος στο εντυπωσιακό ξεκίνημα του Αγώνα στη Λάρνακα. Συνελήφθη το βράδυ της ίδιας μέρας, ως επικεφαλής της ομάδας «Άρης». Οδηγήθηκε στο δικαστήριο μαζί με τους Σταύρο Ποσκώτη, Γιώργο Λυκούργο, Ξάνθο Ιακωβίδη και Ιάκωβο Καϊσερλίδη. Ήταν η πρώτη μεγάλη δίκη στελεχών της ΕΟΚΑ. Καταδικάστηκαν και οι πέντε, ο Παρίδης σε επταετή φυλάκιση.

Την αγάπη του ήρωα για τα γράμματα δεν κατάφεραν να κάμψουν ούτε τα κελιά των Κεντρικών Φυλακών. Εκεί του είχαν ανατεθεί καθήκοντα βιβλιοθηκάριου, ενώ παράλληλα δίδασκε στους συναγωνιστές του Ελληνικά. Η ιδέα της απόδρασης για τη συνέχιση του αγώνα, μετατράπηκε από τον Παρίδη σε στίχους: «Να συντρίψουμε τις αλυσίδες που μας κρατάν δεμένους στα κελιά, στον αγώνα να ριχτούμε και πάλι, για να βρούμε Θάνατο ή Λευτεριά». Στις 12 Δεκεμβρίου του 1957, ο Παρίδης μεταφέρθηκε στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, για να υποβληθεί σε εγχείρηση στη μύτη. Το ίδιο βράδυ, παρά τα αυστηρά μέτρα φρούρησης, κατάφερε να δραπετεύσει. Η θρυλική του απόδραση, προκάλεσε έξαρση ενθουσιασμού στον κυπριακό ελληνισμό.

Από την περιοχή της Αγλαντζιάς, όπου μεταφέρθηκε για λίγες μέρες μετά την απόδρασή του, ο ήρωας προωθήθηκε στην περιοχή Λάρνακας, αρχικά στο χωριό Τρούλλοι, αργότερα στις Αγγλισίδες και από εκεί σε κρησφύγετο στην περιοχή της Μονής του Αγίου Μηνά, για να καταλήξει τελικά στη Βάβλα, αφού ο Διγενής του ανέθεσε την ευθύνη του εκτός πόλης τομέα της Λάρνακας. Ως τομεάρχης της επαρχίας, κατάφερε να ανασυντάξει τις ομάδες των χωριών του τομέα του και να αποσπάσει τα συγχαρητήρια του Αρχηγού για την πλούσια δράση του.

Ο εξαίρετος χαρακτήρας και η σπάνια διορατικότητα του ήρωα, σκιαγραφούνται και  από τα ακόλουθα περιστατικά, που έλαβαν χώρα μετά την απόδρασή του: Όταν τον Ιούνιο του 1958 τον επισκέφθηκαν οι γονείς του στο κρησφύγετό του στις Αγγλισίδες, η μητέρα του ζήτησε να της δείξει πού κοιμόταν: «Θα σε πάρω», της απάντησε, «αλλά δεν θέλω να κλάψεις». Επίσης, μιλώντας σε ένα συναγωνιστή του κατά την ίδια περίοδο, είχε προβλέψει ότι: «Τους αγώνες και τους κόπους μας θα τους τρων άλλοι και θα μαλώνουν μέρα-νύχτα για τα δικά τους συμφέροντα». Ακόμα, στη Βάβλα, έγραφε μια νουβέλα με θέμα τον γυρισμό ενός νέου στο χωριό του, ύστερα από πολύχρονη απουσία.

Δυστυχώς, εκεί στη Βάβλα κατάφεραν οι Άγγλοι να τον εντοπίσουν, στο σπίτι του τότε δασκάλου του χωριού Χριστάκη Καραγιώργη, όπου κρυβόταν. Ο Μιχαλάκης, παρά το γεγονός ότι πληροφορήθηκε την άφιξη των Άγγλων στρατιωτών και των Τούρκων επικουρικών, έτοιμος πια να αναμετρήσει τη λεβεντιά του μαζί τους, αρνήθηκε να εγκαταλείψει το χωριό και αποφάσισε να δώσει μόνος του τη μάχη που ακολούθησε, το πρωινό της 27^ης Αυγούστου του 1958. Ο ήρωας έπεσε μαχόμενος σε ατμόσφαιρα ηρωικής αποθέωσης, με το στήθος διάτρητο από τις σφαίρες των Άγγλων στρατιωτών, υπογράφοντας με το δικό του αίμα τη διακήρυξη ότι «οι αγωνιστές  της ελευθερίας δεν παραδίδονται, νικούν ή πεθαίνουν». Τα τελευταία, άξια θαυμασμού λόγια του ήρωα, ήταν: «Εγώ δεν μπορώ να φύγω. Δεν πρόκειται να βγω έξω για να με συλλάβουν. Τι θα πει ο Διγενής, πώς θα νιώσουν οι συναγωνιστές μου, όταν μάθουν ότι ο τομεάρχης τους παραδόθηκε με το όπλο λυμένο; Δεν πρόκειται να παραδοθώ. Θα πολεμήσω, έτσι κάνουν οι αγωνιστές. Δεν ξαναπάω πίσω στη φυλακή».

Συμπατριώτισσες και συμπατριώτες,

Ο ήρωας της ΕΟΚΑ Μιχαλάκης Παρίδης, μνημονεύεται σήμερα, πλάι στα άλλα ηρωικά τέκνα της Αναφωτίας,  τον Ζαφείρη Μιχαήλ που πολέμησε και σκοτώθηκε στο Ελ Αλαμέιν το 1940, τον Τάσο Κωνσταντίνου που έπεσε ηρωικά μαχόμενος εναντίον των Τούρκων στασιαστών στη μάχη του Αγίου Σωζόμενου τον Φεβρουάριο του 1964 και τον Χριστόδουλο Φωτίου Μαούζη από τη Βουκολίδα, που εκτελέστηκε άνανδρα από τους Τούρκους εισβολείς στη Βώνη, τον Αύγουστο του 1974.

Σήμερα, 60 χρόνια μετά τον ηρωικό θάνατο του Παρίδη και 44 χρόνια μετά την τουρκική εισβολή, η πατρίδα μας συνεχίζει να στενάζει κάτω από το βάρος της κατοχής. Χρέος μας προς τον ήρωα τομεάρχη της ΕΟΚΑ, τους άλλους ηρωικούς νεκρούς της Αναφωτίας και όλους τους ήρωές μας, είναι να συνεχίσουμε τον αγώνα για την ελευθερία, την επανένωση και την ευημερία του τόπου μας. Επιδίωξή μας είναι να επιτύχουμε μια δίκαιη και βιώσιμη λύση στο εθνικό μας πρόβλημα, που να διασφαλίζει την ιστορική συνέχεια του λαού μας στη γη των προγόνων του.

Δυστυχώς, η Τουρκία επιδεικνύει εδώ και δεκαετίες την ίδια αδιάλλακτη στάση και συνεχίζει τον σφετερισμό περιουσιών, την παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τον εποικισμό, την αλλοίωση του δημογραφικού χαρακτήρα των κατεχομένων και την αξίωση μόνιμης παρουσίας τουρκικών στρατευμάτων στην Κύπρο. Την ίδια ώρα, περιφρονεί το ευρωπαϊκό κεκτημένο και τις αρχές του διεθνούς δικαίου, κύριο γνώρισμα των οποίων είναι η προστασία των δικαιωμάτων όλων των πολιτών.

Έχουμε τονίσει πολλές φορές ότι είναι δεδομένη η βούληση της δικής μας πλευράς για την επανέναρξη του διαλόγου, με την ίδια αποφασιστικότητα και καλή διάθεση που επιδείξαμε μέχρι σήμερα. Απαραίτητη όμως προϋπόθεση για να διασφαλιστεί η θετική έκβαση των διαπραγματεύσεων, είναι η δημιουργία συνθηκών που θα επιτρέψουν τη διεξαγωγή ενός διαλόγου στη βάση του αλληλοσεβασμού και της καλής θέλησης από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Στο πλαίσιο αυτό ευελπιστούμε ότι η εμπλοκή της νέας ειδικής απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ θα έχει αποτέλεσμα και θα ενεργοποιήσει τις διαδικασίες επανέναρξης ενός σωστά δομημένου διαλόγου, μέσα στο πλαίσιο που ο ίδιος ο Γενικός Γραμματέας έχει καθορίσει.

Ανεξάρτητα όμως από την όποια στάση της άλλης πλευράς, μόνο η ενότητα του κυπριακού λαού και των πολιτικών δυνάμεων μπορεί να μας δείξει τον δρόμο προς την απαλλαγή από την κατοχή και την ελευθερία. Αυτή είναι η υποχρέωσή μας έναντι όσων έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα. Ας αποτελέσει η θυσία του Μιχαλάκη Παρίδη και των άλλων παλικαριών μας πρόσταγμα εγρήγορσης, πυξίδα ενότητας και κοινής στράτευσης για να συνεχίσουμε τον αγώνα μας μέχρι την τελική δικαίωση. Ας είναι αιωνία η μνήμη του και ας γιγαντώνει η ηρωική μορφή του τη θέλησή μας για έντιμο αγώνα για την ελευθερία, την αξιοπρέπεια και την πρόοδο της πατρίδας μας.

_____________

ΜΚΑ/ΣΧ