Ανακοινωθέντα

Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την πρόσκλησή σας να παραστώ και να χαιρετήσω το σημερινό Συνέδριο, το οποίο θα απασχολήσει ένα πολύ μεγάλο κεφάλαιο της σύγχρονης εποχής, η πράσινη μετάβαση σε συνδυασμό με την επιχειρηματικότητα. Είμαι βέβαιος ότι η παρουσίαση που θα γίνει στο πλαίσιο του Συνεδρίου της προσπάθειας και της προόδου που γίνεται σε εθνικό επίπεδο προς την επίτευξη των στόχων της πράσινης μετάβασης και της αειφόρου ανάπτυξης, αλλά και των προκλήσεων και των ευκαιριών που παρέχονται σε όλους τους τομείς, θα είναι ιδιαίτερα διαφωτιστική και υποβοηθητική για τα επόμενα βήματα.

Το πλαίσιο της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με ποικίλους τρόπους, θέτει μακροπρόθεσμους στόχους και υιοθετεί νομοθεσίες που προωθούν την πράσινη μετάβαση, μέσω της θέσπισης φιλόδοξων προτύπων και κανονισμών, προωθώντας με αυτόν τον τρόπο την καινοτομία και τις πράσινες επενδύσεις. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία στοχεύει στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και στην επίτευξη των περιβαλλοντικών μας στόχων, δημιουργώντας ταυτόχρονα τις απαραίτητες προϋποθέσεις και συνθήκες για την οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντικά βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας μας και την ευημερία των πολιτών μας.

Επιδίωξή μας είναι η εξέλιξη του οικονομικού μοντέλου μας, ώστε να μεταβούμε σε μια σύγχρονη, κυκλική και ανταγωνιστική οικονομία, με μηδενικές καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Ο στόχος όμως αυτός θα επιτευχθεί, μόνο εάν η μετάβαση αυτή υλοποιηθεί με την ενεργό συμμετοχή και την εμπλοκή όλων των συμμετεχόντων που συμβάλλουν στην οικονομία τους κράτους, συμπεριλαμβανομένου του ιδιωτικού τομέα, των επιχειρήσεων και των επαγγελματικών συνδέσμων, των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, του ακαδημαϊκού τομέα και της κοινωνίας των πολιτών. Ιδιαίτερα, η ενδυνάμωση του ιδιωτικού τομέα στους τομείς της πράσινης επιχειρηματικότητας, είναι εξαιρετικής σημασίας. Αξιοποιώντας τα χρηματοδοτικά κονδύλια και τα καινοτόμα πράσινα εργαλεία και μεθόδους που προσφέρονται, δίνεται η ευκαιρία στις επιχειρήσεις της χώρας μας να προχωρούν σε στοχευμένες πράσινες επενδύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος.

Το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος εφαρμόζει συγκροτημένες πολιτικές και μέτρα που διαπερνούν οριζόντια τις οικονομικές δραστηριότητες και οι οποίες στοχεύουν στη μείωση εκπομπών των αερίων θερμοκηπίου και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, την ορθή διαχείριση υγρών και στερεών αποβλήτων και μηδενισμό της ρύπανσης, την προστασία των υδάτινων πόρων, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, την ενίσχυση της αποδοτικότητας των πόρων, όπως και στην ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής διάστασης στις αναπτυξιακές δράσεις. Το Υπουργείο μας επίσης αξιοποιεί στον μέγιστο δυνατό βαθμό τους μηχανισμούς, τα εργαλεία και τα χρηματοδοτικά κονδύλια, τα οποία προσφέρονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για την εντατικοποίηση της δράσης για την προστασία του περιβάλλοντος και την επίσπευση της μετάβασης της χώρας προς την κλιματική ουδετερότητα.

Η στροφή προς την εξοικονόμηση ενέργειας και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αποτελούν ουσιαστικό βήμα για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η συνεχιζόμενη καύση ορυκτών καυσίμων έχει προκαλέσει αύξηση των συγκεντρώσεων των αερίων του θερμοκηπίου σε επίπεδα ρεκόρ, με αποτέλεσμα την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, συχνότερα ακραία καιρικά φαινόμενα και την απώλεια οικοτόπων και οικοσυστημάτων.

Η Κύπρος έχει θέσει διάφορους στόχους για την αύξηση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας. Οι στόχοι αυτοί δεν είναι σημαντικοί μόνο για την οικονομική ανάπτυξη και την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας μας, αλλά και για τη βιωσιμότητα του πλανήτη μας.

Στο πλαίσιο αυτό, το Κράτος έχει αναπτύξει το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, το οποίο θέτει φιλόδοξους στόχους για όλους τους οικονομικούς τομείς της χώρας. Σημαντικός αριθμός μέτρων στο Σχέδιο σχετίζονται με τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και την προώθηση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. ΤοΕθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα θέτει ποσοτικοποιημένους και κοστολογημένους ενεργειακούς και κλιματικούς στόχους για το 2030, οι οποίοι θα συνεισφέρουν στη μείωση κατά 40% σε ευρωπαϊκό επίπεδο των εκπεμπόμενων αερίων του θερμοκηπίου σε σχέση με τις εκπομπές του 1990. H αξιολόγηση των μέτρων και πολιτικών που έχουν ενσωματωθεί υπολογίστηκαν με εθνική επιδίωξη ότι θα συνεισφέρουν στη μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 24% σε σχέση με το 2005 λαμβάνοντας υπόψη κοινωνικά, οικονομικά, τεχνικά και περιβαλλοντικά, κριτήρια της κυπριακής πραγματικότητας.

Η πρόσφατη αναθεώρηση των εθνικών στόχων μείωσης εκπομπών σε πιο αυστηρά επίπεδα ώστε να συνεισφέρουν στον ευρωπαϊκό στόχο του 55% μείωσης μέχρι το 2030 σε σχέση με το 1990, αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση στην επικείμενη αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου.

Εξίσου σημαντική είναι και η μετάβαση στην κυκλική οικονομία, η οποία αποτελεί μια τεράστια ευκαιρία για να δημιουργηθούν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα σε βιώσιμη βάση. Η εφαρμογή των αρχών της κυκλικής οικονομίας σε όλους τους τομείς της οικονομίας και της βιομηχανίας, θα διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στην προστασία του περιβάλλοντος, τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και την ορθολογιστική διαχείριση των αποβλήτων.

Η ορθή διαχείριση των δημοτικών αποβλήτων αποτελεί σημαντικό πυλώνα της κυκλικής οικονομίας. Κύρια επιδίωξη του Κράτους είναι η σταδιακή μετάβαση προς την κυκλική οικονομία στη βάση των ευρωπαϊκών στόχων για αύξηση της προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και της ανακύκλωσης των δημοτικών αποβλήτων σε ποσοστό 55% μέχρι το 2025, 60% μέχρι το 2030 και 65% μέχρι το 2035, και μείωση των ποσοτήτων που καταλήγουν σε χώρους υγειονομικής ταφής στο 10%.

Μέσω του Σχεδίου Διαχείρισης Δημοτικών Αποβλήτων 2022-2028, υλοποιούνται σημαντικά έργα, που προωθούν τη διαλογή στην πηγή και τη χωριστή συλλογή ανακυκλώσιμων και οργανικών αποβλήτων. Σε αυτά περιλαμβάνονται προγράμματα κάτω από τα Διαρθρωτικά Ταμεία όπως το πρόγραμμα στήριξης για την εφαρμογή συστημάτων διαλογής στην πηγή και χωριστής συλλογής των δημοτικών στερεών αποβλήτων, μέσω της προώθησης του «Πληρώνω όσο Πετώ» σε Δήμους και Κοινότητες, με συνολικό προϋπολογισμό 25 εκατομμύρια ευρώ. Παράλληλα, προωθούνται συμπληρωματικά έργα, όπως είναι το πρόγραμμα πρόληψης, χωριστής συλλογής και αξιοποίησης των δημοτικών αποβλήτων της ορεινής και ημιορεινής Κύπρου και το πρόγραμμα μείωσης των δημοτικών στερεών αποβλήτων παραλιακών ξενοδοχείων και άλλων χώρων μαζικής παραγωγής αποβλήτων.

Επιπρόσθετα προγράμματα είναι η κατασκευή κέντρων επισκευής και επαναχρησιμοποίησης και η δημιουργία πράσινων κιοσκιών ανακύκλωσης, η οικιακή κομποστοποίηση των οργανικών αποβλήτων, η επέκταση του δικτύου πράσινων σημείων και τέλος η δημιουργία συντονιστικού σώματος μεταξύ Κυβέρνησης και Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης για τη διαχείριση των αποβλήτων.

Εξίσου σημαντική είναι και η υλοποίηση, σε συνεργασία με το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, του Σχεδίου Δράσης για την Κυκλική Οικονομία 2021-2027, το οποίο θα συμβάλει στον εκσυγχρονισμό της βιομηχανίας και θα αξιοποιήσει τις ευκαιρίες που προσφέρει η κυκλική οικονομία. To Σχέδιο περιλαμβάνει μέτρα και δράσεις για την ανάπτυξη της κυκλικής οικονομίας στην Κύπρο, την παροχή αποτελεσματικών κινήτρων στην επιχειρηματική κοινότητα για επενδύσεις και προάγει τον κυκλικό σχεδιασμό των παραγωγικών διαδικασιών και προϊόντων. Βασικός στόχος είναι ο μετασχηματισμός της οικονομίας, της βιομηχανίας, των επιχειρήσεων και του τομέα διαχείρισης αποβλήτων, στις βάσεις που θέτουν οι αρχές της κυκλικής οικονομίας.

Επίσης, η αποτελεσματική διαχείριση των υδάτινων πόρων είναι κρίσιμη για την αειφορία και την ανάπτυξη της χώρας. Η Κύπρος κατατάσσεται ως η φτωχότερη σε νερό χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι ανάγκες σε νερό είναι πολλαπλάσιες της ικανότητας των φυσικών της υδατικών πόρων, οι οποίοι εξαρτώνται αποκλειστικά από τη βροχόπτωση. Επίσης, η κλιματική αλλαγή έχει ήδη επηρεάσει την περιοχή μας και η βροχόπτωση έχει μειωθεί σημαντικά, με πέραν του 40% μείωση στην επιφανειακή απορροή των υδάτων.

Στο πλαίσιο της πολιτικής για την αειφόρο ανάπτυξη, την προστασία και τη διαχείριση των υδάτινων πόρων και της εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου, υλοποιούνται σημαντικά έργα στους τομείς της ύδρευσης, της άρδευσης, της αποχέτευσης και του ανακυκλωμένου νερού.

Προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα και να βελτιωθεί η αξιοπιστία των πηγών νερού για οικιακές και αρδευτικές χρήσεις, προωθείται η βέλτιστη χρήση μη συμβατικών υδάτινων πόρων, όπως η αφαλάτωση και η επαναχρησιμοποίηση του νερού, ενώ καταβάλλεται προσπάθεια, μέσω της έρευνας και της ανάπτυξης, για την ενσωμάτωση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην παραγωγή αφαλατωμένου νερού. Η επαναχρησιμοποίηση του νερού παρέχει σημαντική προστασία από την ξηρασία και μειώνει την εξάρτηση της παροχής νερού από τις καιρικές συνθήκες και συμβάλλει στους στρατηγικούς στόχους της χώρας όσον αφορά την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και την πρόληψη των κινδύνων, στη διαχείριση του υδατικού ισοζυγίου και στην κυκλική οικονομία.

Τέλος, να αναφέρω ότι το Υπουργείο έχει εντάξει στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας έργα, τα οποία θα συμβάλουν σημαντικά στην υιοθέτηση των τεχνολογικών υποδομών στον τομέα του νερού.

Κυρίες και Κύριοι,

Η πολιτική της Κύπρου για την πράσινη μετάβαση, μέσω της εξοικονόμησης ενέργειας, της αξιοποίησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της ορθής διαχείρισης των αποβλήτων βασίζεται σε μια σταθερή βάση μακροπρόθεσμου σχεδιασμού, φιλόδοξων στόχων και μιας σειράς μέτρων και πολιτικών για την προώθηση βιώσιμων ενεργειακών και περιβαλλοντικών πρακτικών. Μέσω της ορθής εφαρμογής αυτών των στρατηγικών και σχεδίων, η χώρα θα προχωρήσει προς ένα βιώσιμο μέλλον με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, ενώ αποτελεί υποχρέωση όλων μας να εργαστούμε για την επίτευξη αυτών των στόχων προς όφελος του πλανήτη μας και των μελλοντικών γενεών.

Κλείνοντας, θα ήθελα να εκφράσω τα συγχαρητήριά μου στην Ομοσπονδία Εργοδοτών και Βιομηχάνων, το Top Kinisis Conferences and Events και το Ενεργειακό Γραφείο Κύπρου για τη διοργάνωση του Συνεδρίου, καθώς και το ΕΤΕΚ που στηρίζει αυτού του είδους τις διοργανώσεις, και να σας ευχαριστήσω για αυτή την πρωτοβουλία σας, η οποία θα συμβάλει ουσιαστικά στη μετάβαση σε μια βιώσιμη, πράσινη οικονομία.

Σας ευχαριστώ.

(ΜΚυ)