Ανακοινωθέντα

Είμαστε εδώ σήμερα, στον Ιερό Ναό Παναγίας Καθολικής, για να τιμήσουμε τη μνήμη δυο πολεμιστών της Ψιμολόφου που έπεσαν πιστοί στο καθήκον για την πατρίδα, το 1964 και το 1968. Αλλά και για να θυμηθούμε τους τέσσερις πολεμιστές που αγνοούνται από τον άνισο και προδομένο πόλεμο του 1974. Και ευθύς αμέσως να πούμε ότι μπορεί τότε, μέσα στις απίστευτα αντίξοες συνθήκες που δημιούργησε η προδοσία, η Εθνική Φρουρά να βρέθηκε αποσυντονισμένη, σχεδόν διαλυμένη και η Κύπρος ουσιαστικά ανοχύρωτη, αλλά Κύπριοι πατριώτες, όπως οι αγνοούμενοι της Ψιμολόφου, έδωσαν το παρόν στην πρώτη γραμμή και υπερασπίστηκαν την πατρίδα και την ελευθερία απέναντι στον Τούρκο εισβολέα.

Με επίγνωση του εθνικού μας χρέους και της οφειλής μας απέναντι σε όλους όσοι θυσιάστηκαν τότε για την πατρίδα και σε όσους ακόμα αγνοούνται, μνημονεύουμε σήμερα τους πεσόντες της Κοινότητας Ψιμολόφου, απευθύνοντας παράλληλα δέηση για τους αγνοούμενους της, των οποίων τα ίχνη χάθηκαν το φρικτό εκείνο καλοκαίρι του 1974.

Την ίδια ώρα ευλαβικά τιμούμε και όλους όσους αγωνίστηκαν με ανιδιοτέλεια και πλήρωσαν με τη ζωή τους τη βαθιά πίστη και την αγάπη τους για την πατρίδα. Εκείνους που ύψωσαν το ανάστημά τους μπροστά στην τυφλή και απολίτιστη βία του εισβολέα και άρπαγα. Όπως και όσους προηγουμένως αντιστάθηκαν στην προσπάθεια να καταλυθεί η νομιμότητα. Σε όσους υπερασπίστηκαν τις ίδιες εθνικές και πανανθρώπινες αξίες της ελευθερίας, της δημοκρατίας και του σεβασμού στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, που η Κύπρος διεκδικούσε από τη δεκαετία του 1950 και τον αντιαποικιακό απελευθερωτικό αγώνα.

Το Κοινοτικό Συμβούλιο Ψιμολόφου, οι οικογένειες και οι συγγενείς των πεσόντων και αγνοουμένων της Κοινότητας και μαζί όλοι εμείς σήμερα, εκφράζουμε ευγνωμοσύνη στους πεσόντες της κυπριακής τραγωδίας του 1974. Στους πεσόντες οι οποίοι ανταποκρίθηκαν χωρίς δεύτερη σκέψη στο κάλεσμα της πατρίδας και πολέμησαν ψυχωμένα σε άνισες μάχες προβάλλοντας σθεναρή αντίσταση στον Τούρκο εισβολέα.

Οι καταστροφικές συνέπειες εκείνης της μαύρης σελίδας της σύγχρονης ιστορίας μας συνεχίζουν να είναι μια αιμάσσουσα πληγή, πάντα ανοιχτή. Μια πληγή που τη νιώθουμε όλοι και μας κάνει να συναισθανόμαστε την υποχρέωσή μας να διατηρήσουμε ζωντανή τη μνήμη όλων αυτών των ανθρώπων που πολέμησαν και πρόσφεραν τη ζωή τους για την πατρίδα. Και όχι μόνο να τους αποδώσουμε την οφειλόμενη τιμή, αλλά και να συνεχίσουμε την προσπάθεια για τη δικαίωση του λαού μας, όπως έκαναν εκείνοι. Για την απελευθέρωση της πατρίδας μας.

Η Κοινότητα της Ψιμολόφου εξακολουθεί να βιώνει το δράμα της επώδυνης, πολύχρονης αναζήτησης της τύχης δικών της ανθρώπων, που κατατάγηκαν πρόθυμα για να υπηρετήσουν την πατρίδα, έφυγαν στο μέτωπο για να αποκρούσουν την επίθεση και έκτοτε αγνοούνται.

Τα αδέλφια Ευγένιος και Χρίστος Χρυσοστόμου, ο Νίκος Χρυσάνθου και ο Στέλιος Γεωργίου Ππασιά, συγκαταλέγονται στον μακρύ κατάλογο των αγνοουμένων. Ένα κατάλογο ντροπής για την ανθρώπινη συνείδηση. Ένα κατάλογο που μπορεί να περιορίστηκε τα τελευταία χρόνια, μετά τη διακρίβωση της τύχης αρκετών από εκείνους που αγνοούνταν για δεκαετίες, αλλά παραμένει δυστυχώς μακρύς, βαρύς και αβάσταχτος εξαιτίας της άρνησης της Τουρκίας να συνεργαστεί, αλλά και εξαιτίας των προσπαθειών τους να αποκρύψουν βαριά εγκλήματα πολέμου και ενοχές ασήκωτες.

Ο Ευγένιος Χρυσοστόμου Σωτηράκη γεννήθηκε στις 5 Ιουνίου 1947 και ο αδελφός του Χρίστος Χρυσοστόμου Σωτηράκη στις 24 Δεκεμβρίου 1950 στην Ψιμολόφου. Γονείς τους ήταν ο Χρυσόστομος και η Αφροδίτη Χρυσοστόμου και αδέλφια τους ο Κώστας, ο Ιωάννης, η Αθηνά και η Έλλη. Στις 20 Ιουλίου 1974 κατατάγηκαν στο 306 Τάγμα Πεζικού  στο Νέο Χωριό Κυθρέας με υπεύθυνο τον ταγματάρχη Φωτιάδη. Το βράδυ της ίδιας μέρας μεταφέρθηκαν στην περιοχή Αγίου Γεωργίου Κερύνειας στη Γλυκιώτισσα για αναχαίτιση των Τούρκων εισβολέων. Μετά από μάχες, διατάχθηκε οπισθοχώρηση προς οποιαδήποτε κατεύθυνση. Κάποιος από γειτονικό χωριό, τους εντόπισε μαζί με καμιά εικοσαριά άλλα νέα παλληκάρια κάτω από λεμονόδεντρα της Λαπήθου. Τους συμβούλεψε να φύγουν όσο πιο γρήγορα μπορούσαν και να κατευθυνθούν προς τις ελεύθερες περιοχές πριν φτάσουν οι Τούρκοι εισβολείς. Έκτοτε χάθηκαν τα ίχνη τους.

Ο Νίκος Χρυσάνθου γεννήθηκε στην Ψιμολόφου στις 26 Μαρτίου 1947. Ήταν παιδί του Χρύσανθου και της Μυροφόρας Ευθυμίου. Φοίτησε στο δημοτικό σχολείο και ακολούθως στο Κολλέγιο Terra Santa. Ήταν ποδοσφαιριστής της ομάδας ΑΟΨ Ψιμολόφου. Εργαζόταν στο Ταχυδρομείο Λευκωσίας και ήταν παντρεμένος και πατέρας ενός δίχρονου αγοριού, του Χρύσανθου. Όταν ξέσπασε ο πόλεμος, κατατάγηκε ως έφεδρος και υπηρετούσε στο 306 Τάγμα Πεζικού. Τα ίχνη του χάθηκαν κατά τη διάρκεια της πρώτης τουρκικής εισβολής. Ήταν μόλις 27 χρονών.

Ο Στέλιος Γεωργίου Ππασιάς γεννήθηκε το 1945 στην Ψιμολόφου. Με την έναρξη της τουρκικής εισβολής στις 20 Ιουλίου 1974 κατατάγηκε έφεδρος στο 306 Τάγμα Πεζικού. Μετά από σκληρές μάχες στην περιοχή Μια Μηλιάς, υποχώρησε μαζί με άλλους στρατιώτες προς το Παλαίκυθρο. Εκεί εγκλωβίστηκαν από τους Τούρκους εισβολείς και έκτοτε αγνοείται.

Αυτές είναι με δυο λόγια οι ιστορίες των τεσσάρων αγνοουμένων. Δυο λόγια... Όμως ούτε χίλια δυο εκατομμύρια λόγια δεν θα έφταναν για να περιγράψουμε την αγωνία, τη δοκιμασία της αμφιβολίας και τον πόνο που για δεκαετίες βασάνισαν τους δικούς τους...

Συμπατριώτες, συμπατριώτισσες,

Αν και ίσως θα έπρεπε να ήταν αυτονόητο, πρέπει και πάλι να το υπογραμμίσω. Ότι η στήριξη της Κυβέρνησης στις οικογένειες των αγνοουμένων μας είναι δεδομένη. Γι’ αυτό θα συνεχιστούν αμείωτες οι προσπάθειες για να αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά αυτό το τόσο ευαίσθητο ζήτημα. Γιατί πάνω απ’ όλα είναι  θέμα ανθρωπισμού.

Μαζί με την ευχή, σας διαβεβαιώνω και για την αποφασιστικότητα της Κυβέρνησης να επιμείνει ακούραστα, έτσι που να πετύχουμε επιτέλους να εκδηλωθεί η απαιτούμενη διάθεση και συνεργασία της Τουρκίας προκειμένου να δοθούν οι απαιτούμενες πληροφορίες οι οποίες και θα οδηγήσουν σε απαντήσεις στα ερωτήματα των συγγενών που πονούν και προσμένουν να μάθουν για τα αγαπημένα τους πρόσωπα.

Κοινοτική Αρχή, Εκκλησία και Πολιτεία μνημονεύουμε και τιμούμε σήμερα  τους δύο πεσόντες της Ψιμολόφου, τον Γρηγόρη Λουβιά και τον Κυριάκο Θεοφάνους.

Ο Γρηγόρης Λουβιάς γεννήθηκε στην Ψιμολόφου στις 17 Αυγούστου 1944. Στη διάρκεια της στρατιωτικής θητείας του στο 216 Τάγμα Πεζικού, πολέμησε στις μάχες της Τηλλυρίας, υπό τις διαταγές του Αξιωματικού Γιώρκα. Σε εκείνες τις μάχες, τότε που η Τουρκία αποτόλμησε την πρώτη επίθεση εναντίον της Κύπρου και σκόρπισε βόμβες ναπάλμ και καταστροφή και συμφορά. Πιστός στο καθήκον, υπερασπιζόμενος την ελευθερία της πατρίδας, ο Γρηγόρης έπεσε μαχόμενος στις 8 Αυγούστου 1964.

Ο Κυριακός Θεοφάνους γεννήθηκε στις 2 Ιουλίου 1948 στην Ψιμολόφου. Ήταν το πρώτο από τα έξι παιδιά της οικογένειάς του. Φοίτησε στο δημοτικό σχολείο του χωριού κι αργότερα στην Τεχνική Σχολή Λευκωσίας. Στη διάρκεια της στρατιωτικής θητείας του υπηρετούσε σε φυλάκιο της περιοχής «Άσπρη Μούττη».  Ενώ ήταν σε εντεταλμένη υπηρεσία έχασε τη ζωή του σε τροχαίο δυστύχημα, τον Ιούλιο του 1968. Το νήμα της ζωής του κόπηκε αναπάντεχα, εν ώρα καθήκοντος, στα 20 μόλις χρόνια του.

Κυρίες και κύριοι,

Πέρασαν 44 χρόνια από το τραγικό καλοκαίρι του 1974 με τις πληγές της εισβολής να παραμένουν ακόμα ανοιχτές και τις ολέθριες συνέπειες του πολέμου να ταλανίζουν μέχρι σήμερα τους ανθρώπους του τόπου μας. Είμαστε εδώ σήμερα για να διακηρύξουμε πως όσα χρόνια και αν πέρασαν η πίστη μας στον αγώνα για απελευθέρωση της πατρίδας μας δεν μειώνεται. Είμαστε εδώ για να διακηρύξουμε ότι όλοι ενωμένοι –παρά τις όποιες άλλες διαφορές μας- επιμένουμε σε μια ειρηνική διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού μέσα από διαπραγματεύσεις, στο πλαίσιο και πάνω στη βάση των Ψηφισμάτων και Αποφάσεων των Η.Ε. Διεκδικούμε μια συμφωνία που θα απελευθερώνει την Κύπρο και χωρίς εγγυήσεις και δικαιώματα επέμβασης άλλων χωρών και συμφερόντων, θα επιτρέψει σε εμάς τους Κυπρίους, Έλληνες και Τούρκους της Κύπρου, να βρούμε μια δίκαιη ισορροπία συνεννόησης και συνεργασίας, στη βάση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ευρωπαϊκών αρχών και αξιών στις οποίες όλοι προσβλέπουμε.

Βασική επιδίωξη του Προέδρου μας και της Κυβέρνησης ήταν και παραμένει η επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, από εκεί όπου αυτές διακόπηκαν εξαιτίας της απροθυμίας της Τουρκίας. Να ξεκινήσει ξανά η διαπραγμάτευση από εκεί όπου διακόπηκε, γιατί μέχρι τότε είχε σημειωθεί πρόοδος που πρέπει να κρατήσουμε. Είχε κατοχυρωθεί η αυθεντική δημογραφική σύνθεση του Κυπριακού λαού (4 προς 1) και είχε ξεκινήσει συζήτηση για τη γεωγραφική σύνθεση των δυο πολιτειών πάνω σε χάρτη για πρώτη φορά. Αλλά και διότι έχουμε το Πλαίσιο Γκουτέρες. Με τις έξι παραμέτρους που διέκρινε ο Γενικός Γραμματέας και ανάμεσά τους τα ζητήματα ασφάλειας-κατάργησης των εγγυήσεων/παρεμβάσεων και αποχώρησης του τουρκικού στρατού, που θα κάνουν την Κύπρο κανονική χώρα, με κανονικό σύγχρονο κράτος.

Επιμένει ο Πρόεδρος. Διεκδικεί η Κυβέρνηση και μαζί πιστεύω όλες οι πολιτικές δυνάμεις, μια συμφωνία για έναν έντιμο συμβιβασμό, αλλά και μια λειτουργική σύγχρονη ευρωπαϊκή πολιτεία που θα διαρκέσει και θα επιτρέπει στον λαό μας να αναπτύξει πλήρως όλες τις αρετές του και να κερδίσει όλες τις δυνατότητες που έχουμε για ένα κοινό μέλλον ασφάλειας και ευημερίας. Η ελληνοκυπριακή πλευρά στηριζόμενη στις αρχές του διεθνούς δικαίου και τις ευρωπαϊκές αξίες συνειδητοποιεί ότι το μέλλον της ευημερίας είναι κοινό με τους Τουρκοκυπρίους και είναι αποφασισμένη να εντείνει τις προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση. Περιμένουμε ότι και οι συμπατριώτες μας Τουρκοκύπριοι θα μπορέσουν να επιλέξουν το κοινό ευρωπαϊκό μας μέλλον, αποφεύγοντας τις περιπέτειες και αυτή την επιχείρηση που βλέπουμε να εξελίσσεται, με απώτερο σκοπό να αναιρεθεί η ίδια η δική τους ιδιαίτερη υπόσταση και να απορροφηθούν σε μεγαλομανικά σχέδια επιστροφής στην οθωμανική εποχή. 

Αξιοποιώντας τον γεωστρατηγικό ρόλο της χώρας μας, τις σημαντικές συμμαχίες με τα γειτονικά κράτη που γίνονται στρατηγικοί εταίροι μας μέσα από ένα πλέγμα τριμερών συμμαχιών, τη θέση της Κύπρου μέσα στην ΕΕ, αλλά και τον ρόλο της ως ευρωπαϊκού πυλώνα σταθερότητας σε αυτή την ταραγμένη περιοχή, η διακυβέρνηση έχει τα τελευταία χρόνια αναβαθμίσει σε στρατηγικό επίπεδο και τη σχέση με τις ΗΠΑ, διατηρώντας πάντα τις πολύ καλές σχέσεις και με τη Ρωσία. Αλλά χωρίς να παραλείπουμε την ανάπτυξη της φιλίας και της συνεργασίας με πολύ σημαντικές χώρες και ανερχόμενες δυνάμεις, όπως είναι η Ινδία –μια σταθερά φιλική χώρα από τη δεκαετία του 1960- τον Πρόεδρο της οποίας, κ. Κόνβιντ, υποδέχεται αύριο σε επίσημη επίσκεψη ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.  

Με σκοπό βεβαίως να ενισχύσουμε την προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού και απελευθέρωσης της Κύπρου, χωρίς έλεγχο της Τουρκίας.

Συμπατριώτισσες, συμπατριώτες,

Οι αγώνες του λαού μας, διαχρονικά, και η ιστορία αυτού του τόπου, ριζωμένη μέσα σε χιλιετίες πολιτισμού, απαντοχής και διάρκειας, πρέπει και σήμερα να κατευθύνουν την πορεία μας. Να καθοδηγήσουν τις επιλογές μας, αφού υποδεικνύουν όπως το ξέρουμε όλοι καλά και το χρέος μας απέναντι στην πατρίδα, απέναντι στην Ιστορία, αλλά και απέναντι στις μελλοντικές γενιές. Έχουμε καθήκον να διαφυλάξουμε τις αξίες του πολιτισμού μας, γνωρίζοντας ότι στο διάβα των αιώνων έχουν πια γίνει και παναθρώπινες αξίες. Ιστορική μας μνήμη, που καθοδηγεί τα βήματά μας στον σύγχρονο κόσμο, είναι οι αξίες του ελληνισμού, της ορθοδοξίας που ταυτίζεται με την ειρήνη και τη φιλαλληλία και οι αρχές και αξίες του σύγχρονου ευρωπαϊκού πολιτισμού που συνενώνουν τόσα έθνη και λαούς σε ένα παρόν και μέλλον συνύπαρξης, αλληλοκατανόησης και συνεργασίας. Αυτή την Κύπρο οραματιζόμαστε: της συνύπαρξης και της αλληλοκατανόησης μέσα από τις όποιες διαφορές, αλλά και της έντιμης και δίκαιης συνεργασίας μέσα από πολίτευμα δημοκρατικό και κράτος δικαίου. Γι’ αυτά πολέμησαν, αντιστάθηκαν, θυσιάστηκαν ή χάθηκαν και οι δυο πεσόντες υπέρ πατρίδος και οι τέσσερις αγνοούμενοι Ψιμολοφίτες.

Καταθέτουμε σήμερα την ευγνωμοσύνη μας για τη μεγαλοψυχία και τη φιλοπατρία τους. Και μαζί τιμούμε βεβαίως όλους τους πεσόντες του 1974 και του 1964, αλλά και όλων των αγώνων του λαού αυτού για ελευθερία, ανθρωπιά, αξιοπρέπεια.

Αιωνία ας είναι η μνήμη των παλληκαριών της Κοινότητας Ψιμολόφου.   

_______________

ΡΜ/ΣΧ