Ανακοινωθέντα

Στην αξιοποίηση μέρους των Βάσεων από Κύπριους κατοίκους των περιοχών αυτών και την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού κύματος, αναφέρθηκε ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Κωνσταντίνος Πετρίδης σε δηλώσεις του σήμερα Δευτέρα, 3 Σεπτεμβρίου 2018, στη ραδιοφωνική εκπομπή «Πρωινό Δρομολόγιο» του Τρίτου Προγράμματος του ΡΙΚ.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο των ερωτοαπαντήσεων:

«Ερώτηση: Τι γίνεται με το θέμα που είχε αποφασιστεί πριν χρόνια για αξιοποίηση μέρους των Βάσεων από Κύπριους κατοίκους των περιοχών αυτών;

Απάντηση: Από την πλευρά του Υπουργείου Εσωτερικών, έχει γίνει πολύ εντατική δουλειά/διαβούλευση και με τις κοινότητες και με τις Βάσεις. Έχουμε προχωρήσει στην κατάθεση χαρτών. Θα είναι ένα μεγάλο βήμα που θα δώσει στους κατοίκους αυτών των περιοχών πολύ περισσότερα αναπτυξιακά δικαιώματα, τα οποία μέχρι σήμερα δεν τα είχαν λόγω του καθεστώτος των Βάσεων. Αυτό που εκκρεμεί αυτή τη στιγμή είναι η περιβαλλοντική γνωμοδότηση για κάποια θέματα που σίγουρα επηρεάζει αναπτυξιακά θέματα (π.χ. επέκταση του λιμανιού, ζητήματα που αφορούν παραθεριστικές περιοχές). Έχει γίνει μια μελέτη επιπτώσεων που θα αναλυθεί από το Τμήμα Περιβάλλοντος για να δούμε πώς θα προχωρήσουμε. Υπάρχουν όμως και άλλα θέματα που εξετάζονται σε συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών και το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Αφορούν νομικά θέματα, τη δικαιοδοσία και ποιά γλώσσα θα χρησιμοποιείται στα έγγραφα. Ξέρω ότι έχει επίσης συγκληθεί και σύσκεψη για να δούμε σύντομα αυτά τα θέματα. Νομίζω είναι κάτι που θα προχωρήσει και μέχρι το τέλος του χρόνου ή αρχές του άλλου χρόνο νομίζω θα έχουμε αποτελέσματα. Θα είναι ένα μεγάλο βήμα μπροστά.

Ερώτηση: Όλα αυτά στηρίζονται σε διμερή συμφωνία;

Απάντηση: Μπαίνουν αρκετά νομικά θέματα για τα οποία δεν είμαι αρμόδιος να απαντήσω. Αυτά τα θέματα τα χειρίζεται καλύτερα το Υπουργείο Εξωτερικών. Μπορώ να σας ενημερώσω για το πώς προχωρά το τοπικό σχέδιο. Η αντίληψή μου είναι ότι ανεξάρτητα με το Brexit θα προχωρήσουμε σ’ αυτή τη συμφωνία. Αυτό είχαμε πει και με το Υπουργείο Εξωτερικών.

Ερώτηση: Τι γίνεται με το θέμα της παράνομης εισροής μεταναστών;

Απάντηση: Η κατάσταση δεν είναι απλώς ανησυχητική λόγω των τελευταίων ημερών. Τις τελευταίες μέρες όντως, σε ένα διάστημα τριών ημερών είχαμε επτά διαφορετικά περιστατικά με ένα σύνολο άτυπων μεταναστών που φτάνει περίπου τους 100. Χώρες προέλευσής τους είναι η Τουρκία, η Συρία και ο Λίβανος. Φαίνεται να πρόκειται για μια οργανωμένη κατάσταση που απλώς προθέτει στο όλο θέμα που έχει δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια. Δεν είναι μόνο αυτοί οι 100. Πρέπει να σας πω ότι το 2017 έχουν έρθει είτε μέσω θάλασσας είτε μέσω κατεχομένων πέραν των 2,5 χιλιάδων αιτητών ασύλου. Αυτή η τάση αυξήθηκε το 2018 με αποτέλεσμα η Κύπρος να κατατάσσεται στις χώρες της πρώτης γραμμής, αν όχι η πρώτη χώρα στην πρώτη γραμμή. Σύμφωνα και με τα τελευταία στοιχεία της EUROSTAT για το 1^ο τρίμηνο του 2018 ο αριθμός των αιτήσεων πολιτικού ασύλου στην Κύπρο έχει υπερβεί και τον αντίστοιχο αριθμό στην Ελλάδα. Οι αριθμοί είναι μεγάλοι για μια χώρα όπως την Κύπρο. Ήδη ο αριθμός των ατόμων που ζητούν είτε πολιτική προστασία είτε είναι πολιτικοί πρόσφυγες είτε ζητούν συμπληρωματική προστασία έχει φτάσει περίπου στις 8000 άτομα. Άλλες 7000 είναι σε αναμονή. Κάποιοι άλλοι αριθμοί επίσης βρίσκονται σε αναμονή ενόψει της σύστασης του ειδικού δικαστηρίου διεθνούς προστασίας, το οποίο εξετάζει αιτήσεις ατόμων που απορρίφθηκαν αλλά υπέβαλαν ένσταση.

Αντιλαμβάνεστε ότι αυτοί οι αριθμοί, οι οποίοι δημιουργήθηκαν τα τελευταία χρόνια, είναι τέτοιοι που δοκιμάζουν τις αντοχές και τα όρια της Κύπρου, τόσο όσο αφορά υποδομές όσο και άλλα δεδομένα όπως οικονομικά και κοινωνικά. Φυσικά ξέρετε ότι το θέμα δεν είναι αποκλειστικά θέμα της Κύπρου. Από το 2005 το μεταναστευτικό συζητάτε στην ΕΕ ως το κύριο θέμα που την απασχολεί και ακόμη δεν βρέθηκε μια συνολική λύση που να αντιμετωπίζει ριζικά το πρόβλημα.

Χώρες όπως η Γερμανία, που έχει δεχτεί περισσότερο από ένα εκατομμύριο αιτητές πολιτικού ασύλου, και η Ιταλία είχαν κυριότερο λόγο. Η Κύπρος ήταν πάντοτε παρούσα αλλά το πρόβλημα στην Κύπρο δεν ήταν τόσο μεγάλο το 2015 και το 2016 όσο είναι σήμερα. Σήμερα λόγω του ότι φαίνεται να υπάρχει αρκετά μεγάλη κρίσιμη μάζα αυτών των ανθρώπων, η Κύπρος αποτελεί και τελικό προορισμό διότι έρχονται πολλοί να βρουν και τους συγγενείς τους. Αυτό δημιουργεί ένα δυσανάλογο βάρος εν σχέση με το μέγεθός μας διότι έχει φτάσει τη χώρα στα όρια των αντοχών της.

Ερώτηση: Έχετε κάποια εισήγηση να καταθέσετε;

Απάντηση: Όταν υπάρχει ένα μεγάλο διεθνές και περιφερειακό πρόβλημα που λέγεται «εμπόλεμη κατάσταση στη Μέση Ανατολή» και μ’ αυτά που γίνονται τώρα στη Συρία, εύκολες λύσεις δεν υπάρχουν για ένα κράτος μέλος της ΕΕ, το οποίο θέλει να σέβεται τις υποχρεώσεις του όσον αφορά ανθρωπιστικά θέματα. Έχουμε υποχρέωση να δεχτούμε στην Κύπρο τους αιτητές ασύλου, να μελετήσουμε τις αιτήσεις τους και να προσφέρουμε προστασία σ’ αυτούς που δικαιούνται. Στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πολιτικής πρέπει και εμείς να έχουμε σαφείς θέσεις για λύσεις. Για παράδειγμα, εδώ και χρόνια συζητείται ο αυτόματος μηχανισμός ανακατανομής των αιτητών ασύλου μέσω μιας φόρμουλας που θα λάμβανε υπόψη το μέγεθος, τον πληθυσμό και την οικονομία μιας χώρας. Αν κάτι τέτοιο μπορούσε να ενσωματωθεί στην ευρωπαϊκή πολιτική, σίγουρα θα αποτελούσε μια λύση για την Κύπρο. Υπάρχουν όμως τρομερές αντιδράσεις και εντάσεις από μεγάλα κράτη μέλη, υπάρχει συνασπισμός κατά των μελών που αρνούνται αυτό το πράγμα, που αντιτάσσουν ότι πρέπει να δημιουργηθούν περιφερειακά κέντρα μάλλον στις χώρες της πρώτης γραμμής που να δέχονται αυτούς τους ανθρώπους ενώ οι άλλες χώρες θα δίνουν χρηματική βοήθεια.

Αυτό για μας δεν αποτελεί λύση. Αντιλαμβάνεστε ότι είναι ένα ευρωπαϊκό θέμα αλλά πρέπει να το δούμε και εμείς. Κατ’ αρχάς υπάρχουν τα θέματα των υποδομών, που έχουν ήδη φτάσει στα όριά τους, και στην Κοφίνου και αλλού. Έχουμε δρομολογήσει και άλλες εγκαταστάσεις αλλά το να κάνουμε συνεχώς νέες εγκαταστάσεις σε μια μικρή χώρα όπως η Κύπρος αυτό δεν αποτελεί λύση. Υπάρχει το θέμα της σύστασης του Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας. Υπάρχουν κάποιες καταχρηστικές αιτήσεις. Μια από τις αδυναμίες του συστήματος αυτή τη στιγμή είναι ότι όταν απορρίπτονται αιτήσεις από την Υπηρεσία Ασύλου πηγαίνουν σε Αναθεωρητική Αρχή και αν εκεί απορριφθούν τίθεται το θέμα ότι δικαιούνται βάσει ευρωπαϊκών οδηγιών να καταθέσουν έφεση στο δικαστήριο, το οποίο θα συσταθεί σύντομα. Αυτό το δικαστήριο θα συσταθεί σύντομα, πρέπει να το επισπεύσουμε. Υπάρχουν και θέματα που αφορούν διμερείς επαφές με τρίτες χώρες. Υπάρχουν συμφωνίες επανεισδοχής ατόμων που έρχονται από αυτές τις χώρες. Τι γίνεται με τη δική μας περιοχή; Άλλες χώρες μιλούν, π.χ. η Ισπανία μιλά με τη Λιβύη. Τα πράγματα δεν είναι εύκολα. Υπάρχουν και κάποιες ιδιάζουσες συνθήκες διότι έχουμε να κάνουμε και με την Τουρκία, η οποία αρνείται να συνεργαστεί μαζί μας. Η πλειονότητα των αιτητών πολιτικού ασύλου περνούν από τα κατεχόμενα. Υπάρχει η Συρία, που είναι μια εμπόλεμη κατάσταση, με ένα πολιτικό καθεστώς που ξέρετε καλύτερα από εμένα. Υπάρχει και ο Λίβανος. Είναι πολύ πιο δύσκολα τα θέματα μαζί μας αλλά πρέπει να δούμε τι γίνεται μ’ αυτή την περιοχή σε συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών. Υπάρχει και το θέμα των κονδυλίων και των επιδομάτων. Υπάρχει το θέμα της αστυνόμευσης και του ελέγχου αυτών που έρχονται ούτως ώστε να ξεκαθαρίζει καλύτερα το προφίλ τους και το από πού έρχονται ούτως ώστε να διευκολύνει και τη διεκπεραίωση των αιτήσεων αλλά να προβλέπει και για θέματα ασφάλειας που πιθανό να προκύψουν.

Όλα αυτά τα θέματα δεν είναι τα θέματα της μεγάλης πολιτικής που τίθεται σε επίπεδο ΕΕ. Υπάρχει και μια δυστοκία στην ΕΕ. Αναφέρω απλώς ότι ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είπε ότι το μεταναστευτικό είναι αυτό που θα κρίνει αν η ΕΕ θα συνεχίσει να υπάρχει ή όχι και ότι απειλούνται τα θεμέλια ύπαρξης της ίδιας της ΕΕ. Σε άλλες χώρες πέφτουν κυβερνήσεις γι’ αυτές τις πολιτικές. Όλα αυτά όμως πρέπει να τα δούμε με ένα συνολικό φακό, να επαναθεωρήσουμε πού βρισκόμαστε με μια συντεταγμένη πολιτική. Δεν περιμέναμε αυτές τις ροές για να πάρουμε αυτές τις αποφάσεις. Πριν από αρκετό καιρό είχε συσταθεί διυπουργική επιτροπή για θέματα μετανάστευσης για να είμαστε όλοι συντεταγμένοι σε μια ενιαία πολιτική που μπορεί να είναι και ραγδαία μεταλλασσόμενη και όλα αυτά θα τα δούμε στη σύσκεψη αύριο.»

ΝΝ/ΑΧ/ΣΧ