Ανακοινωθέντα

Αρχικά επιθυμώ να συγχαρώ το Πανεπιστήμιο Κύπρου για τη διοργάνωση της πρώτης αυτής δημόσιας δράσης της Διεπιστημονικής Επιτροπής για Περιβαλλοντικά Θέματα, που έχει ως στόχο τον ανοικτό διάλογο, τον προβληματισμό και την κριτική συζήτηση σε θέματα εφαρμογής περιβαλλοντικής πολιτικής.

Η ευρεία θεματολογία του Συνεδρίου που προσεγγίζει την κοινωνικοπολιτική διάσταση των περιβαλλοντικών ζητημάτων, καθώς και την ανάδειξη επίκαιρων θεμάτων όπως είναι η περιβαλλοντική δικαιοσύνη, η εκπαίδευση και τεχνογνωσία, η πράσινη μετάβαση, η βιώσιμη κινητικότητα, η αειφόρος ανάπτυξη, κ.ά., υπογραμμίζει ότι σε μια σύγχρονη χώρα ο εποικοδομητικός διάλογος, η συνεργασία και οι συνέργειες μεταξύ διαφορετικών εταίρων, όπως είναι η Κεντρική Κυβέρνηση, η Βουλή, η Τοπική Αυτοδιοίκηση, η ακαδημαϊκή και η ερευνητική κοινότητα, οι επιχειρήσεις και η κοινωνία των πολιτών αποτελούν το θεμέλιο για υγιείς πολιτικές με ουσιαστικό αντίκτυπο στην κοινωνία προς όφελος της χώρας, αλλά και για σκοπούς προσαρμογής και αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης

Ταυτόχρονα, οι ευρωπαϊκές και οι τοπικές δομές λήψης και υλοποίησης αποφάσεων αποτελούν σημαντικούς και αλληλένδετους παράγοντες για αποτελεσματική περιβαλλοντική και δημοκρατική διακυβέρνηση στη βάση αρχών που περιλαμβάνουν ενημέρωση, αποτελεσματική συμμετοχή, διαφάνεια και λογοδοσία.

Είναι γεγονός ότι διανύουμε μια εποχή γενικευμένης κλιματικής απορρύθμισης, με ακραία καιρικά φαινόμενα, κατακόρυφη απώλεια της βιοποικιλότητας, ρύπανση της ατμόσφαιρας, των νερών, των θαλασσών και ερημοποίηση των εδαφών. Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τη μεγαλύτερη πρόκληση της ανθρωπότητας που δεν αφορά μόνο φυσικές καταστροφές αλλά  αποτελεί και άμεση απειλή κατά της ίδιας της ανθρώπινης ζωής και επιβίωσης. Οι αλόγιστες ανθρώπινες δραστηριότητες, η υπερκατανάλωση και η αδράνεια σε περιβαλλοντικά ζητήματα καθιστούν επιτακτική την ανάγκη για αλλαγή στον τρόπο ζωής, τις πολιτικές και τις πρακτικές μας.

Η προσέγγιση του προβλήματος απαιτείται να είναι ολιστική. Χρειάζεται να επικεντρωθούμε στη δημιουργία ανθεκτικών υποδομών σε αστικές και αγροτικές περιοχές, την προστασία και τη διαχείριση της βιοποικιλότητας. Επιπλέον, χρειάζεται να εφαρμόσουμε περιβαλλοντικά βιώσιμες πρακτικές σε κλάδους όπως είναι η γεωργία, η κτηνοτροφία, ο τουρισμός και η διαχείριση αποβλήτων.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει φιλόδοξους στόχους για την κλιματική ουδετερότητα, με στόχο να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990 και να καταστεί κλιματικά ουδέτερη έως το 2050. Μετά το 2050 η ΕΕ θα επιδιώξει να πετύχει αρνητικό ισοζύγιο εκπομπών.

Κύριος στόχος και της Κύπρου και προτεραιότητα στο πρόγραμμα Διακυβέρνησης είναι η ανάπτυξη δράσεων και σχεδιασμών για την πράσινη μετάβαση, όπως είναι, μεταξύ άλλων, η υλοποίηση κατάλληλων σχεδίων χορηγιών και άλλες προσαρμογές για ταχύτερη υιοθέτηση λύσεων χρήσης και αποθήκευσης ανανεώσιμης ενέργειας, η προώθηση της κυκλικής οικονομίας, η προώθηση της ηλεκτροκίνησης, η εισαγωγή μέτρων στο πλαίσιο του σχεδιασμού χρήσεων γης για την απορρόφηση και αποθήκευση άνθρακα κ.ά., ώστε να επιταχυνθεί η συμμόρφωση με τις σχετικές Οδηγίες της ΕΕ, και να οικοδομηθούν γέφυρες για την υλοποίηση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης, διασφαλίζοντας αειφόρο και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη.

Το Γραφείο της Επιτρόπου Περιβάλλοντος, γνωρίζοντας το πόσο ευάλωτη είναι η Κύπρος στην κλιματική αλλαγή, έχει θέσει στις προτεραιότητές του και έχει αρχίσει δράσεις μέσω συνεργειών για την υποβοήθηση συμπλεγμάτων κοινοτήτων σε πιλοτικό επίπεδο, ώστε αυτά να μετεξελιχθούν σε κλιματικά ουδέτερα και «πράσινα» συμπλέγματα.

Το προηγούμενο Σάββατο (1/6/24), στο πλαίσιο εορτασμών για την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος για τις 5/6/24, πραγματοποιήθηκε ημερίδα στον Κάτω Πύργο, που διοργάνωσε το Γραφείο μου σε συνεργασία με το Σύμπλεγμα των Κοινοτήτων Τηλλυρίας με θέμα «Κλιματικά ουδέτερη και πράσινη Τηλλυρία», με πολύ σημαντικές εισηγήσεις και παρουσιάσεις, καθώς και με τη συμμετοχή αντιπροσωπίας από τον Δήμο της Τήλου, ενός νησιού που έχει καταφέρει σε μικρό χρονικό διάστημα να καταστεί το πρώτο νησί παγκοσμίως με μηδενικά απόβλητα και σχεδόν ενεργειακά αυτόνομο με την εισαγωγή ΑΠΕ.

Τα πορίσματα και τα συμπεράσματα που έχουν προκύψει από την ημερίδα θα αξιοποιηθούν στις επόμενές μας ενέργειες, έτσι ώστε να αναληφθούν άμεσα δράσεις, οι οποίες θα συμβάλουν στον στόχο προς κλιματική ουδετερότητα. Παράλληλα, έχει δρομολογηθεί ο καταρτισμός εθνικού προτύπου ή/και οδηγού κλιματικής ουδετερότητας, που έχει αναλάβει να συντονίσει το Γραφείο της Επιτρόπου σε συνεργασία με τον Κυπριακό Οργανισμό Τυποποίησης.

Περαιτέρω, το Γραφείο μου έχει αναλάβει τη στήριξη της διαδικασίας ένταξης του Συμπλέγματος των χωριών των Κοιλάδων Διαρίζου και Ξεροπόταμου στο Δίκτυο Αποθεμάτων Βιόσφαιρας της UNESCO. Η διαδικασία ένταξης της περιοχής στο Δίκτυο Αποθεμάτων Βιόσφαιρας της UNESCO, προϋποθέτει τους κατάλληλους σχεδιασμούς, την ανάληψη δράσεων και την υλοποίηση έργων, τα οποία εντάσσονται στο πλαίσιο περιβαλλοντικά και κοινωνικά βιώσιμης ανάπτυξης.

Για να εγκαινιαστεί η εν λόγω πρωτοβουλία, έχει προγραμματιστεί, με τη στήριξη της Μονάδας Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον και την Αειφόρο Ανάπτυξη του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, στις 22 Ιουνίου στη Σαλαμιού, ημερίδα με τίτλο: «Από την Τοπική στην Παγκόσμια Προστασία: Ένταξη Συμπλεγμάτων Κοινοτήτων στα Αποθέματα Βιόσφαιρας της UNESCO» σε συνεργασία και με τη συμμετοχή εκπροσώπων του Αποθέματος Βιόσφαιρας των Αστερουσίων (Περιφέρεια Κρήτης) και του Πάρνωνα.

Θεωρώ ότι και τα πορίσματα της σημερινής ημερίδας θα είναι πολύ χρήσιμα στις πιο πάνω προσπάθειές μας.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας και εύχομαι καλή επιτυχία στις εργασίες του Συνεδρίου.

(ΑΣΠ/ΕΠ/ΜΣ)