Ανακοινωθέντα

Στην επίσκεψη της κ. Λουτ στην Κύπρο καθώς και στην έκθεση Καλών Υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ αναφέρθηκε σήμερα, 31 Οκτωβρίου 2018, ο Διευθυντής του Γραφείου Τύπου του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Βίκτωρας Παπαδόπουλος στο Τρίτο Πρόγραμμα Ραδιοφώνου ΡΙΚ και στην εκπομπή «Πρωινό Δρομολόγιο».

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο των ερωτωαπαντήσεων.

Ερώτηση: Τι να αναμένουμε από την επίσκεψη της κ. Λουτ;

Απάντηση: Αυτή τη στιγμή η κ. Λουτ βρίσκεται σε ένα διαφορετικό περιβάλλον απ’ αυτό που βρισκόταν την προηγούμενη φορά υπό την εξής έννοια: τώρα έχουμε την έκθεση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, η οποία συντάχθηκε αφού ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ άκουσε όλους στη Νέα Υόρκη και μετά τη συνάντηση του Προέδρου της Δημοκρατίας με τον Τ/κ ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί, όπου επαναβεβαιώθηκε η επιδιωκόμενη μορφή λύσης, συζητήθηκαν διάφορα θέματα (μεταξύ των οποίων και οι τρόποι επανέναρξης των συνομιλιών) και εξαγγέλθηκαν οι διανοίξεις των οδοφραγμάτων στο Απλίκι και στη Δερύνεια. Η κα Λουτ έρχεται σε μια χρονική συγκυρία όπου το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, με τη χθεσινή δήλωσή του και τη συζήτηση της έκθεσης του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ που έγινε στην έδρα του διεθνούς οργανισμού, επαναβεβαιώνει τη Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία (ΔΔΟ) στην επιδιωκόμενη λύση για τη διεθνή κοινότητα και επαναλαμβάνει τα ψηφίσματα και τις αρχές των Ηνωμένων Εθνών. Θεωρεί επίσης ότι μια καλά προετοιμασμένη νέα διαδικασία (δηλαδή οι θέσεις που εξέφραζε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και η Ε/κ πλευρά εδώ και αρκετό καιρό) θα πρέπει να γίνει στο πλαίσιο αυτό των Καλών Υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ και της αποστολής της κας Λουτ έτσι ώστε να έχει επιτυχία η όποια διαδικασία επαναρχίσει. Μέσα σ’ αυτές λοιπόν τις συνθήκες και κάτω από αυτές τις παρασκηνιακές, αλλά και στο προσκήνιο ζυμώσεις, συζητήσεις και πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί, η δική μας πλευρά, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι έτοιμος να συνεργαστεί πλήρως με την κα Λουτ ούτως ώστε να ξεκινήσει μια νέα διαδικασία συνομιλιών από εκεί που μείναμε στο Κραν Μοντανά, αλλά και ο εσωτερικός διάλογος για τα θέματα των εσωτερικών πτυχών του κυπριακού προβλήματος. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα το πράξει αυτό με απόλυτη πολιτική βούληση και συνείδηση. Είναι μια περίοδος που πρέπει όλοι να μετρήσουμε τις προοπτικές αυτού του λαού.

Ερώτηση: Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ γράφει στην έκθεσή του ότι για να επαναρχίσουν οι συνομιλίες πρέπει οι δύο πλευρές να βρουν μια κοινή αφετηρία. Βλέπετε να υπάρχει κάτι τέτοιο;

Απάντηση: Η έκθεση του Γενικού Γραμματέα γράφει ότι οι καλές υπηρεσίες του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ ασκούνται στα πλαίσια αποφάσεων και ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών και της εντολής του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Τα ψηφίσματα είναι σαφέστατα και αναφέρουν την επιδιωκόμενη λύση ως τη ΔΔΟ. Εξάλλου, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ επαναφέρει το πλαίσιό του και ζητά από τις δύο πλευρές να συνεργαστούν ούτως ώστε να βρεθεί λύση στο πρόβλημα στο πλαίσιό του. Αυτό το πλαίσιο δεν ξεφεύγει από την επιδιωκόμενη λύση, που είναι η ΔΔΟ.

Φέτος, για πρώτη φορά εισάγεται η διεθνής πτυχή του Κυπριακού και λαμβάνεται η θέση ότι οι εγγυήσεις είναι αναχρονιστικές και πρέπει να καταργηθούν, καθώς επίσης και τα επεμβατικά δικαιώματα και πρέπει να αποσυρθούν τα ξένα στρατεύματα. Νομίζω ότι μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, μ’ αυτές τις συνθήκες αυτή τη φορά, αφού ξεκαθαριστεί από τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ και το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και αφού επαναβεβαιωθεί στην επόμενη συνάντηση των δύο ηγετών η επιδιωκόμενη λύση και το ότι είμαστε στα πλαίσια των αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών, του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και του πλαισίου Γκουτέρες (εμείς προσθέτουμε και του ευρωπαϊκού κεκτημένου, καθώς είμαστε χώρα μέλος της ΕΕ), τότε οι επιδιώξεις της Άκυρας για δύο κράτη και άλλες αποσχιστικές λύσεις γίνονται ολοένα δυσκολότερες στην επιδίωξή τους.

Θέλω επίσης να πω ότι η σημερινή συνάντηση καθώς και η συνάντηση του Τ/κ ηγέτη με την κα Λουτ όσον αφορά τη διαδικασία είναι πάρα πολύ κρίσιμη διότι ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ θ’ αποφασίσει αν θ’ αρχίσει μια νέα πρωτοβουλία, ποια μορφή θα έχει αυτή η πρωτοβουλία ή αν η κα Λουτ θα συνεχίσει με τον ίδιο τρόπο μέχρι την επανέναρξη των συνομιλιών.

Eρώτηση: Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα αναπτύξει και τις σκέψεις του για αποκεντρωμένη ομοσπονδία;

Απάντηση: Οι οποιεσδήποτε ιδέες/σκέψεις του Προέδρου της Δημοκρατίας γύρω απ’ αυτή τη λειτουργικότερη ομοσπονδία αναφέρονται στο ότι η ομοσπονδία θα είναι τέτοια που να μην προκαλεί συγκρούσεις ανάμεσα στις δύο κοινότητες και οι ιδέες αυτές είναι εντός του πλαισίου Γκουτέρες (που καθόρισε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ στο Κραν Μοντανά). […]

Θα ήθελα να επαναλάβω τη σθεναρή απαίτηση της Τ/κ πλευράς για να υπάρχει μια θετική ψήφος ή ίση συμμετοχή σε όλες τις βαθμίδες, σε όλους τους θεσμούς, σε όλα τα στρώματα της ομοσπονδίας που λαμβάνονται αποφάσεις. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να το μελετήσουμε στο πλαίσιο Γκουτέρες. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θεωρεί ότι αυτή η επιδίωξη της Τ/κ πλευράς επηρεάζει τη λειτουργικότητα της λύσης και έχει εξηγήσει αρκετές φορές ότι προτείνει αποκέντρωση κάποιων εξουσιών που ίσως να μην επηρεάζουν την ενότητα του κράτους. Πρόκειται για κάποιους θεσμούς και όργανα της ομοσπονδίας που αφορούν στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Υπενθυμίζω ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι η άποψη για λειτουργικότερη ομοσπονδία προϋποθέτει ότι η τουρκική πλευρά δεν θα έχει αξίωση για θετική ψήφο ή ίση συμμετοχή σε όλα τα κέντρα λήψης αποφάσεων, συμπεριλαμβανομένων και των ανώτατων οργάνων στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Αυτό είναι εκ των ων ουκ άνευ. Αν θα πάμε σε άλλη συζήτηση μ’ αυτό τον στόχο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι έτοιμος να διαπραγματευτεί εντός του πλαισίου Γκουτέρες.

Θα πρέπει επίσης να επαναλάβουμε ότι ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ στην πέμπτη από τις έξι παραμέτρους που θέτει καλεί να συζητήσουμε περαιτέρω τη λειτουργική θέση και αξίωση για την αποτελεσματική συμμετοχή όπως την αντιλαμβάνεται η Τ/κ πλευρά. Σε ένα πλαίσιο διαπραγμάτευσης και για να μπορέσουμε να προετοιμάσουμε μια νέα διαδικασία πρέπει να ξέρουμε και οι δύο πλευρές ποιες είναι οι θέσεις και οι γραμμές της κάθε πλευράς για να πάμε σε μια διάσκεψη και μια διαδικασία που να έχει όλα τα εχέγγυα για να πετύχει. Όσον αφορά τις λεπτομέρειες, το ποιες εξουσίες, ποιοι θεσμοί και ποια όργανα μπορούν να μεταφερθούν είναι υπό μελέτη. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προχωρά σε συνεργασία με το Εθνικό Συμβούλιο και πρέπει να δούμε αν υπάρχει ανταπόκριση από την άλλη πλευρά (φαίνεται υπάρχει ένας προβληματισμός). Είναι και θέμα διαπραγμάτευσης για το οποίο, αν και εφόσον έρθει το πλήρωμα του χρόνου, η δική μας πλευρά θα πάει πλήρως προετοιμασμένη, όπως και σε όλα τα θέματα. Θέλω να υπενθυμίσω ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας σ’ αυτή τη διαπραγμάτευση των δύο χρόνων έχει πετύχει πράγματα που δεν είχαν επιτευχθεί σε προηγούμενες διαπραγματεύσεις για την επίλυση του Κυπριακού, όπως η πλήρης και χωρίς εκθέσεις επικράτηση του ευρωπαϊκού κεκτημένου σε όλη την Κύπρο, το θέμα της διεθνούς πτυχής, των εγγυήσεων, της απαλλαγής από επεμβατικά δικαιώματα και άλλα. Αυτή όμως που κρατά το κλειδί για τη λύση του Κυπριακού είναι η Άγκυρα. Ελπίζουμε ότι η σημερινή επίσκεψη της κας Λουτ θα πάρει τα πράγματα ένα βήμα πιο μπροστά.

Ερώτηση: Αληθεύει το ότι ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος είπε ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας συζήτησε με ξένους διπλωμάτες θέματα που έθετε η Τουρκία για λύση δύο κρατών;

Απάντηση: Δεν έχει κάνει τέτοια δήλωση ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μετά από την κατάρρευση των διαπραγματεύσεων στο Κραν Μοντανά συζητούσε ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει. […] Τίθεται και θέμα για το πώς ανατροφοδοτούμε τη διεθνή κοινότητα με κάποιες θέσεις εναντίον του Προέδρου της Δημοκρατίας. Εν πάση περιπτώσει, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν είπε για λύση δύο κρατών. Εκείνο που πραγματικά συζήτησε και συζητά είναι αυτό που λέει δημοσίως. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας πολλές φορές λέει εκείνο που θεωρεί ορθό ακόμη και με πολιτικό κόστος. Γι’ αυτό πιστεύω ότι αυτή η συζήτηση, όχι μόνο δεν εξυπηρετεί τα καλώς νοούμενα συμφέροντα της Ε/κ πλευράς, αλλά δεν εξυπηρετεί και τις προσπάθειες που καταβάλλει αυτή τη στιγμή ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας για λύση του Κυπριακού. Θέλω επίσης να διευκρινίσω ότι οι «κασάνδρες» που έλεγαν ότι ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ θα μας καταλογίσει ευθύνες, ότι δεν μας ακούει κανένας, ότι εμείς φέρουμε ευθύνη για όσα έγιναν στο Κραν Μοντανά έχουν αποδειχθεί ότι δεν ευσταθούν ούτε ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Αυτό φαίνεται και από την έκθεση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ και τις παρατηρήσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.                           

(ΝΝ/ΜΓ/ΕΙ)