Ανακοινωθέντα

Ο Υπουργός Εξωτερικών κ. Νίκος Χριστοδουλίδης προέβη σήμερα σε δηλώσεις  στο «Πρωινό Δρομολόγιο» του Τρίτου Προγράμματος Ραδιοφώνου του ΡΙΚ για διάφορα θέματα τρεχούσης πολιτικής φύσεως. Μεταξύ αυτών, ήταντα διαβήματα προς τη Βρετανική Κυβέρνηση, οι τουρκικές παραβιάσεις στην κυπριακή ΑΟΖ και οι προσπάθειες για το Κυπριακό.

Οι σχετικές ερωτο-απαντήσεις έχουν ως ακολούθως:

«Ερώτηση: Πώς ερμηνεύετε τις δηλώσεις των Βρετανών;

Απάντηση: Η πρώτη αντίδραση της Βρετανίας, τουλάχιστον στο επίπεδο της Ύπατης Αρμοστείας στη Λευκωσία και σε σχετικό διευκρινιστικό ερώτημα, ήταν ότι υιοθετούσαν τη δήλωση της Υπάτης Εκπροσώπου της ΕΕ κας Μογκερίνι. Τώρα με αυτή τη δήλωση υπάρχει μια διαφορετική προσέγγιση, αλλά θα ήθελα να εξηγήσω ποια είναι η διαφωνία μας με τη Βρετανική Κυβέρνηση. Τα δικαιώματα, και αυτό δεν είναι δική μας εκτίμηση, επί της υφαλοκρηπίδας για όλα τα κράτη είναι αυτόματα, ipso facto και εξ αρχής. Αυτό δεν μπορεί να το αμφισβητήσει κανείς. Το τουρκικό γεωτρύπανο βρίσκεται 30 ναυτικά μίλια μέσα από τη μέση γραμμή εντός της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας και 80 ναυτικά μίλια από τις ακτές της Τουρκίας. Δεν μπορεί κανείς να αμφισβητήσει ότι ο τουρκικός γεωτρητικός στόχος βρίσκεται εντός της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας. Δεν είναι ούτε καν κοντά στη μέση γραμμή, που θα μπορούσε να πει κανείς ότι υπάρχει κάποια αμφισβήτηση. Είναι 30 ναυτικά μίλια εντός της ΑΟΖ μας από τη μέση γραμμή. Υπάρχει και κάτι άλλο που δεν βλέπω ν’ αναφέρεται στην τουρκική ανακοίνωση. Ζητήσαμε επίσημα από την Τουρκία, και μέσω των Ηνωμένων Εθνών, ότι πρέπει να καθορίσουμε τα θαλάσσια σύνορά μας. Η απάντηση που πήραμε από την Τουρκία είναι ότι δεν έχουμε εμείς δικαιώματα στη συγκεκριμένη περιοχή. Άρα υιοθετώντας αυτή την τουρκική προσέγγιση περί αμφισβήτησης υιοθετείται από πλευράς Βρετανίας και το συγκεκριμένο; ‘Αρα η ανακοίνωση δεν βοηθά με κανέναν απολύτως τρόπο στο να λυθεί το συγκεκριμένο θέμα. Εν πάση περιπτώσει, έχουμε εκφράσει τη διαφωνία μας και είναι ξεκάθαρη. Οι επαφές μας με τη Βρετανική Κυβέρνηση συνεχίζονται, αλλά δεν υπάρχει καμιά είτε επιχειρηματολογία είτε οτιδήποτε άλλο που να αμφισβητεί ότι το συγκεκριμένο γεωγραφικό σημείο μπορεί κάποιος καλόπιστα να αμφισβητήσει ότι είναι εντός της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Ερώτηση: Υπάρχει κάποια αλλαγή στη στάση της Βρετανίας;

Απάντηση: Στη δεύτερη ανακοίνωση που είδα χθες προστίθεται κάτι που και αυτό στην πρώτη τοποθέτηση το άφηναν να αιωρείται: τα δικαιώματα/θαλάσσια σύνορα της Κυπριακής Δημοκρατίας όπως έχουν καθοριστεί με τα γειτονικά κράτη. Θεωρούμε ,όμως ,πως ούτε η χθεσινή ανακοίνωση διευκρινίζει το σημείο για το οποίο υπάρχει ο βρετανικός ισχυρισμός με τον οποίο διαφωνούμε. Όποιος δει πού βρίσκεται το τουρκικό γεωτρύπανο, θα καταλάβει ότι δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι βρίσκεται εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Επίσης, θέλω να επαναλάβω ότι δεν μπορεί κανείς να παραγνωρίζει ότι έχουμε καλέσει την Τουρκία επίσημα και υπάρχει και η σχετική απάντησή της, σύμφωνα με την οποία δεν αναγνωρίζει ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει οποιαδήποτε δικαιώματα.

Η Τουρκία ισχυρίζεται ότι αυτή η περιοχή είναι αμφισβητούμενη, αλλά συμπεριφέρεται θεωρώντας την δική της. Σημαίνει ότι τα παράκτια κράτη δεν πρέπει να κάνουν τίποτα επειδή υπάρχει ένα κράτος που έχει αυτή τη θεώρηση; Γι’ αυτό πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί. Ειδικότερα η Βρετανία πρέπει να είναι 2 και 3 φορές προσεκτική όταν αναφέρονται σ’ αυτό το θέμα και στα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Πρέπει να είναι διπλά και τριπλά προσεκτικοί σε σύγκριση με άλλα κράτη. Είναι γι’ αυτό που υπάρχει ενόχληση/διαφωνία από μέρους μας. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα θέσει το θέμα στη Βρετανίδα Πρωθυπουργό, αλλά επαναλαμβάνω ότι δεν θεωρούμε ότι οι δηλώσεις που έγιναν στηρίζονται σε οποιαδήποτε επιχειρηματολογία. Μπορεί να έχουν τις δικές τους σκοπιμότητες, αλλά αυτό δεν σημαίνει κάτι για τα κυριαρχικά μας δικαιώματα.

Ερώτηση: Σκέφτεστε να στείλετε στην κα Μέι ένα αυστηρό μήνυμα που να αφορά και τις Βρετανικές Βάσεις;

Απάντηση: Όχι. Δεν θα μπούμε σε μια τέτοια λογική. Ξέρουμε τα δικαιώματά μας και δεν μπορεί κανείς να τα αμφισβητήσει. Τοποθετήθηκα ξεκάθαρα επι της βρετανικής προσέγγισης. Από εκεί και πέρα, εμείς κάνουμε τη δουλειά μας όπως πρέπει να την κάνουμε. Δεν θέλω ν’ αναφέρω δημόσια τίποτα περισσότερο και δεν θέλω να μπούμε σ’ αυτές τις λογικές περί αυστηρών ή μη αυστηρών μηνυμάτων.

Ερώτηση: Πώςσχολιάζετετηνανακοίνωσητου State Department πουλέειότι“The United States is deeply concerned by Turkey’s announced intentions to begin offshore drilling operations in an area claimed by Cyprus as its exclusive economic zone";

Aπάντηση: Διαβάστε όλη την ανακοίνωση. Αυτό είναι κατάφωρη παραβίαση. Αν υπήρχε οποιαδήποτε αμφιβολία, δεν θα ήταν κατάφωρη παραβίαση και ας μην επιχειρούμε από μόνοι μας. Εκεί που υπάρχει πρόβλημα είμαστε οι πρώτοι που το λέμε δημόσια, όπως τώρα στην περίπτωση των Βρετανών. Ας μην ψάχνουμε άλλα όπου υπάρχει δήθεν αμφιβολία. Είναι 30 ναυτικά μίλια εντός της οικονομικής ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Ερώτηση: Τι γίνεται με τα διεθνή εντάλματα σύλληψης του προσωπικού που εργάζονται σ’ αυτά τα πλοία;

Απάντηση: Χρειάζεται ψυχραιμία, υπομονή και επιμονή. Μπορώ να σας πω ότι έχουμε θετικές ανταποκρίσεις στην προσπάθειά μας έτσι ώστε να ανατραπεί αυτή η παράνομη ενέργεια από πλευράς Τουρκίας. Θέλω όμως να είμαι απόλυτα ειλικρινής. Αυτή η προσπάθεια είναι συνεχής. Ξεκίνησε εδώ και καιρό αξιοποιώντας όλα τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας. Γι’ αυτό λέω ότι χρειάζεται υπομονή και επιμονή και την ίδια στιγμή χρειάζεται να μην μιλάμε συγκεκριμένα για τα όποια αποτελέσματα, ειδικά στην παρούσα φάση. Υπάρχουν καθημερινά αποτελέσματα. Νιώθω την πρόκληση για πολλούς και διάφορους λόγους να μιλήσω και πιο συγκεκριμένα. Δεν πρέπει όμως με τίποτα να παρασυρθούμε στο εσωτερικό κλίμα των Ευρωεκλογών, που αναμφίβολα επηρεάζει, ούτε από τις δηλώσεις/ενέργειες της Τουρκίας. Εμείς πρέπει με σοβαρότητα και ψυχραιμία να συνεχίσουμε τη δουλειά μας. Θέλω να επαναλάβω ότι έχουμε ισχυρή επιχειρηματολογία, η οποία φέρνει αποτελέσματα. Στην παρούσα φάση ,όμως, πρέπει να είμαστε φειδωλοί. Υπάρχει πρακτικό αποτέλεσμα, αλλά δεν θέλω να μιλήσω πιο συγκεκριμένα διότι αυτή η προσπάθεια συνεχίζεται. Χρειάζεται υπομονή και επιμονή από μέρους μας με ψυχραιμία και θα συνεχίσουμε στο ίδιο πλαίσιο, στον ίδιο δρόμο.

Στόχος μας είναι ν’ ανατραπεί η προσπάθεια της Τουρκίας. Αυτά τα πράγματα όμως δεν επιτυγχάνονται σε μια μέρα. Γι’ αυτό, έχω αναφερθεί 3 και 4 φορές στην ανάγκη για υπομονή και επιμονή των προσπαθειών μας με τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας: διπλωματικά, πολιτικά και νομικά.

Ερώτηση: Στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων στις Βρυξέλες είχαμε κάτι περισσότερο;

Απάντηση: Ζητήσαμε παρέμβαση από συγκεκριμένα κράτη-μέλη που έχουν μια ιδιαίτερη σχέση με την Τουρκία για να μην προχωρήσει σε μια τέτοια παράνομη ενέργεια. Είμαστε συνεχώς σε επαφή με τις Βρυξέλες και με εταίρους μας που έχουν κάποιο ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις εξελίξεις στην περιοχή και αυτή η προσπάθεια θα συνεχιστεί. Μέχρι τον Ιούνιο υπάρχει η ανάγκη να συνεχιστεί αυτή η δουλειά που γίνεται.

Το κάθε κράτος λαμβάνει αποφάσεις βάσει των δικών του συμφερόντων. Αυτό ,επιτέλους, πρέπει να κάνουμε και εμείς σ’ αυτή τη χώρα. Στην εξωτερική πολιτική και στις διεθνείς σχέσεις δεν χωρούν ούτε συναισθηματισμοί ούτε οτιδήποτε άλλο. Εκείνο που μετρά είναι το συμφέρον της χώρας. Πρέπει ,επίσης, να λαμβάνουμε υπόψη γενικότερα και σε σχέση με την προσπάθειά μας και τις εξελίξεις/δηλώσεις που έγιναν στην περιοχή και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Δεν είμαστε αποκομμένοι. Πρέπει να βλέπουμε τι γίνεται σε διεθνές επίπεδο και τι γίνεται στη Μέση Ανατολή. Υπάρχουν εκτιμήσεις, αναλύσεις και αντιδράσεις. Χρειάζεται λοιπόν να έχουμε συνολική εικόνα πριν τοποθετηθούμε δημόσια.

Βάσει του διεθνούς δικαίου, τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν μπορούν να αμφισβητηθούν από κανέναν. Αναφέρω πολύ απλά ότι έχουμε συνάψει συμφωνίες με τα γειτονικά κράτη. Βάσει αυτών των συμφωνιών, γίνονται και οι γεωτρήσεις και οι ενέργειές μας και προωθείται ο ενεργειακός μας σχεδιασμός. Δεν έχουμε κάτι να ανησυχήσουμε. Δηλαδή, θα είναι αρνητική εξέλιξη αν κάποιες δηλώσεις που δεν μας ικανοποιούν ,και πρέπει να είμαστε ειλικρινείς και να το λέμε ότι δεν μας ικανοποιούν, μας δημιουργούν αμφισβήτηση για τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Αν υπήρχε οποιαδήποτε αμφισβήτηση, δεν θα έρχονταν αυτοί οι ενεργειακοί κολοσσοί να επενδύσουν. Δεν θα επενδύσει κάποιος σε μια περιοχή που είναι υπό αμφισβήτηση.

Ερώτηση: Πώς εξηγείτε τις ενέργειες της κας Λουτ;

Απάντηση: Η κα Λουτ έχει οδηγίες από το ΓΓ του ΟΗΕ να διερευνά τις προοπτικές επανέναρξης των συνομιλιών. Όλοι αντιλαμβάνονται ότι η παρούσα κατάσταση δεν επιτρέπει, από τις ενέργειες της Τουρκίας. Εκείνο που φαίνεται κάποιοι να διασυνδέουν και είναι σημαντικό να το αναφέρω είναι ο χρόνος που επέλεξε η Τουρκία να προχωρήσει σε αυτή την ενέργεια, δηλαδή την προηγούμενη της συζήτησης στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, της έκθεσης του ΓΓ του ΟΗΕ. Σίγουρα δεν είναι τυχαίο. Από τις συζητήσεις που κάνουμε θέλω να πω και κάτι που προκύπτει τώρα: προκύπτει η ημερομηνία των επαναληπτικών εκλογών στην Κωνσταντινούπολη. Μέχρι να γίνουν αυτές οι εκλογές, 23 Ιουνίου, αν θυμάμαι καλά, η Τουρκία θέλει να στείλει το μήνυμα ότι δεν μπορεί να ασχοληθεί με τίποτα άλλο. Η κα Λουτ, όμως, δεν τα παρατά και αυτό δεν είναι προσωπική της επιλογή. Είναι οδηγίες του ΓΓ του ΟΗΕ.»

ΝΝ/ΑΜ