Ανακοινωθέντα

Ο Υπουργός Εξωτερικών κ. Νίκος Χριστοδουλίδης προέβη σήμερα, Παρασκευή 7 Ιουνίου 2019, σε δηλώσεις στη ραδιοφωνική εκπομπή «Πρωινό Δρομολόγιο» του Τρίτου Προγράμματος του ΡΙΚ για θέματα της επικαιρότητας.

Το κείμενο των ερωταπαντήσεων έχει ως ακολούθως:

«Ερώτηση: ‘Εχουμε κάτι καινούριο από τον κ. Μάθιου Πάλμερ;

Απάντηση: Η αμερικανικη κυβέρνηση ανησυχεί ιδαίτερα με τις εξελίξεις, όχι μόνο λόγω της παραβίασης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά και λόγω της εμπλοκής αμερικανικής εταιρείας (EXXON) και λόγω του ότι οι ενέργειες της Τουρκίας επιχειρούν να δημιουργήσουν προβλήματα και δυσκολίες στην ανάπτυξη της Ανατολικής Μεσογείου ως ένας εναλλακτικός ενεργειακός διάδρομος για την Ευρώπη, κάτι που ενδιαφέρει πάρα πολύ τις Ηνωμένες Πολιτείες. Παρά ,λοιπόν, το δύσκολο των σχέσεων με την Τουρκία αυτή τη στιγμή, το θέμα είναι με τις συζητήσεις που υπάρχουν σε διμερές επίπεδο και εργάζονται προς την κατεύθυνση, ώστε η Τουρκία να τερματίσει τις παράνομές της ενέργειες. Θεωρούμε σημαντική εξέλιξη και τη δημόσια αναφορά της Πρέσβειρας χθες βράδυ, αλλά και γενικότερα τις προσπάθειες των ΗΠΑ που γίνονται και σε συνδυασμό με ενέργειες από την ΕΕ και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κάποια κράτη τη ΕΕ που έχουν ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον προς την Ανατολική Μεσόγειο. Συγκεκριμένα, προβαίνουν σε προειδοποιήσεις και διαβήματα προς την Άγκυρα για να τερματιστούν οι παρανομες ενέργειες που γίνονται από πλευράς Τουρκίας.

Ερώτηση: Πώς σχολιάζετε τον ισχυρισμό των ΗΠΑ για «κακόβουλες ενέργειες της Μόσχας στην περιοχή»;

Απάντηση: Είναι γνωστές οι σχέσεις των Ηνωμένων Πολιτειών με τη Ρωσική Ομοσπονδία: δύσκολες σχέσεις με προβλήματα. Αυτό όμως είναι κάτι που αφορά τις ΗΠΑ και τη Ρωσική Ομοσπονδία. Δεν επηρεάζει με κανέναν τρόπο τις δικές μας διμερείς σχέσεις είτε με τις Ηνωμένες Πολιτείες είτε με τη Ρωσική Ομοσπονδία και δεν είναι η Κυπριακή Δημοκρατία που θα δώσει λύση στα προβλήματα Ηνωμένων Πολιτειών-Ρωσίας. Υπάρχει ένας διάλογος σε εξέλιξη (πρόσφατα ήταν και ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών στη Ρωσία), αλλά δεν είναι κάτι που επηρεάζει τις δικές μας σχέσεις ή τις δικές μας κινήσεις γενικότερα στην περιοχή. Ούτε η Ουάσινγκτον ούτε η Μόσχα θεωρούν ότι η Κυπριακή Δημοκρατία εμπλέκεται σε αυτή τη διαμάχη. Από πλευράς διεθνών σχέσεων δεν είναι η Κυπριακή Δημοκρατία το «πρόβλημα» στις σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας. Είναι άλλα θέματα, τα οποία είναι γνωστά δημόσια.

Ερώτηση: Τα διαβήματα που γίνονται είναι ο λόγος που ο Πορθητής δεν έχει προβεί σε γεώτρηση;

Απάντηση: Για να είμαι απόλυτα ειλικρινής, δεν είμαι σε θέση να απαντήσω αυτό το ερώτημα στη βάση των πληροφοριών που έχουμε. Μπορώ όμως να σας πω ότι τα διαβήματα που γίνονται προς την Τουρκία και όχι μόνο, φέρνουν κάποια αποτελεσματα. Μπορώ να πω ότι κάποιες εταιρίες μετά από επαφές και διαβήματά μας έχουν αποχωρήσει από την όποια εμπλοκή στην παράνομη ενέργεια της Τουρκίας. Κάποιες χώρες έχουν διαγράψει από το νηολόγιό τους πλοία που συμμετείχαν με υποστηρικτικές υπηρεσίες σε αυτή την παράνομη ενέργεια. Η προσπάθεια συνεχίζεται και είναι καθημερινή. Παλαιότερα είπα ότι ασχολούμαστε με το θέμα καθημερινά, ούτως ώστε να τερματιστουν οι παράνομες ενέργειες της Τουρκίας. Για το αν η γεώτρηση έγινε ή όχι, δεν είμαι σε θέση να επιβεβαιώσω ή να διαψεύσω.

Αυτό που δεν μπορεί κανείς να αμφισβητήσει είναι το ότι οι ενέργειες της Τουρκίας αποτελούν ξεκάθαρη παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Όσον αφορά τη δήλωση του κ. Ντάνκαν, θα ήθελα να πω ότι δεν είναι η Βρετανία ή οποιαδήποτε τρίτη χώρα που καθορίζει αν μια περιοχή είναι διαφιλονικούμενη ή όχι. Αυτά είναι ξεκάθαρα στη βάση διεθνούς δικαίου. Υπάρχουν παρόμοιες καταστάσεις σε διάφορες περιοχές του κόσμου και δεν μπορεί κανείς ν’ αμφισβητήσει ότι οι παράνομες ενέργειες της Τουρκίας γίνονται στην κυπριακή ΑΟΖ. Δεν θέλω να σχολιάσω τον κ. Ντάνκαν ή δηλώσεις από οποιονδήποτε άλλον. Δεν έχουμε καμιά ανασφάλεια σε σχέση με τα κυριαρχικά μας δικαιώματα και δεν μπορεί καμιά δήλωση από τον οποιονδήποτε ν’ αμφισβητήσει το γεγονός αυτό. Πρόσφατα η Τουρκία ξεκίνησε μια διπλωματική εκστρατεία για να δείξει ότι έχει δικαιώματα στην περιοχή, αλλά αυτή η εκστρατεία δεν είχε αποτέλεσμα διότι δεν στηρίζεται στη βάση του διεθνούς δικαίου ή στη σχετική σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας. Δεν τίθεται λοιπόν θέμα αμφισβήτησης του ότι αυτό που κάνει η Τουρκία παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Ερώτηση: Η κα Λουτ προβαίνει σε κάποιες ενέργειες;

Απάντηση: Η κα Λουτ συνεχίζει την προσπάθειά της. Πρόσφατα είχε και τηλεφωνικές επικοινωνίες με κάποιους από τους εμπλεκόμενους στο Κυπριακό βάσει των οδηγιών του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για να δούμε πώς μπορούν να δημιουργηθούν προοπτικές για επανέναρξη των συνομιλιών. Αντιλαμβάνονται όλοι την ίδια στιγμή ότι η Τουρκία πρέπει να τερματίσει τις παράνομές της ενέργειες για να μπορεί να υπάρχει η οποιαδήποτε προοπτική. Δεν έχει τερματίσει όμως τις προσπάθειές της σε καμιά περίπτωση, ούτε αναμένει τις εξελίξεις. Εργάζεται βάσει των οδηγιών του Γενικού Γραμματέα για να δούμε πώς δημιουργούνται οι προοπτικές για επανέναρξη των συνομιλιών.

Ερώτηση: Σε ποιο πλαίσιο όμως;

Απάντηση: Υπάρχουν διάφορες ιδέες που και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε την ευκαιρία να συζητήσει με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ όταν βρέθηκαν στο Πεκίνο. Υπάρχουν τρεις επιλογές που μπορούν να οδηγήσουν άμεσα στο να δούμε πως μπορεί να ξεκινήσει η διαδικασία, λαμβάνοντας πάντοτε φυσικά υπόψη ότι η Τουρκία τερματίζει τις παράνομές της ενέργειες. Μπορεί να είναι μια κοινή συνάντηση των δύο ηγετών με την κα Λουτ, μπορεί να είναι κοινή συνάντηση των δύο ηγετών με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, μπορεί να είναι μια συνάντηση στη σύνθεση Κραν Μοντανα για να δούμε πώς μπορεί να ξεκινήσει η διαδικασία. Όλες αυτές οι ιδέες είναι ζωντανές και τις υποστηρίζουμε. Ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τις έχει προτείνει και μέσα σε αυτό το πλαίσιο γίνονται στο παρασκήνιο προσπάθειες για να δούμε ποια από αυτές μπορεί να πραγματοποιηθεί, λαμβάνοντας όμως υπόψη και την ανάγκη να τερματιστούν οι ενέργειες της Τουρκίας.

Ερώτηση: Πώς επηρεάζεται η κατάσταση με την αντιπαράθεση που αναπτύσσεται στις κατεχόμενες περιοχές;

Απάντηση: Σίγουρα υπάρχει κάποια αντιπαράθεση που αναπτύσσεται εδώ και καιρό στις κατεχόμενες περιοχές, μια αντιπαράθεση που έχει και την εμπλοκή της Τουρκίας. Σίγουρα όμως κάθε μέρα που περνά, όχι μόνο δυσκολεύει ,αλλά δημιουργεί και νέα τετελεσμένα. Αυτό είναι κάτι που γνωρίζουμε πολύ καλά και γι αυτό επιμένουμε στην ανάγκη να ξεκινήσει αμέσως μια προσπάθεια. Όσοι λοιπόν εμπλέκονται στο Κυπριακό πρέπει να υποστηρίξουν αυτές τις προσπάθειες για επανέναρξη των συνομιλιών.

Ερώτηση: Πώς σχολιάζετε τα γεγονόταν στη Δένεια;

Απάντηση: Είμαστε σχεδόν καθημερινά σε επαφή με τα Ηνωμένα Έθνη και έγιναν και συσκέψεις στο Υπουργείο Εξωτερικών με όλες τις εμπλεκόμενες Υπηρεσίες με δυο στόχους: ο ένας είναι να μην επαναληφθούν τέτοιου είδους γεγονότα και ο άλλος είναι να διασφαλιστούν τα δικαιώματα των Ε/κ στην περιοχή. Είναι κάτι που συζητούμε με τα Ηνωμένα Έθνή. Υπάρχει κατανόηση της κατάστασης που έχει δημιουργηθεί και μαζί με τα Ηνωμένα Έθνη εργαζόμαστε, ώστε να διασφαλίσουμε ότι δεν θα παραβιάζονται τα δικαιώματα των κατοίκων της περιοχής με οποιονδήποτε τρόπο».

(NN/EK)