Ανακοινωθέντα

Υποβάλλω σήμερα, καθηκόντως, την Ετήσια Έκθεση της Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού για το έτος 2018.

Πρόκειται για την τελευταία Ετήσια Έκθεση που ετοιμάζω, ως Επίτροπος Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, δεδομένου ότι η θητεία μου λήγει τον προσεχή Σεπτέμβριο, έχοντας υπηρετήσει τον θεσμό ως η πρώτη Επίτροπος, μετά τη ψήφιση του σχετικού Νόμου, για δύο θητείες, τη μέγιστη περίοδο που επιτρέπει ο Νόμος.

Θα ήθελα λοιπόν με την ευκαιρία της σημερινής συνάντησης, να εκφράσω την πλήρη ικανοποίησή μου, για το επίπεδο της συνεργασίας που χτίστηκε στη διάρκεια των δώδεκα χρόνων θητείας μου, ανάμεσα στον θεσμό και τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Σε αυτό, σημαντική ήταν η συμβολή όλων των Προέδρων του Σώματος και φυσικά και εσάς του ιδίου, κύριε Πρόεδρε, και για τούτο σας ευχαριστώ και προσωπικά. Ως αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας, οι Κοινοβουλευτικές Επιτροπές, τόσο στα πλαίσια κοινοβουλευτικού ελέγχου, όσο και νομοθετικού έργου, όταν υπάρχουν θέματα που αφορούν, είτε άμεσα είτε έμμεσα, το παιδί, ζητούν τη συμμετοχή και της Επιτρόπου στις συνεδρίες τους. Πρόκειται για μια πρακτική η οποία σταδιακά έχει εμπεδώσει ότι, κάθε νομοθεσία που αφορά παιδιά, θα πρέπει να είναι παιδοκεντρική, κάτι που σημαίνει ότι, θα πρέπει να θεμελιώνεται στον σεβασμό των δικαιωμάτων του παιδιού, όπως αυτά κατοχυρώνονται στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού.  

Ενδεικτικά σημειώνω ότι, εντός του 2018, κλήθηκα σε 31 συνεδρίες Κοινοβουλευτικών Επιτροπών, οι οποίες συζήτησαν 28 διαφορετικά θέματα και στις οποίες υπέβαλα 14 γραπτά Υπομνήματα. Παράλληλα κοινοποίησα, ανάλογα με το θέμα, στις αρμόδιες Κοινοβουλευτικές Επιτροπές 5 Εκθέσεις, 4 Θέσεις και 1 Πόρισμα που ετοίμασα, που καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα θεμάτων όπως είναι η Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση, η Σεξουαλική Διαπαιδαγώγηση, οι διαδικασίες εκτίμησης της ηλικίας, εκπροσώπησης και μετάβασης στην ενηλικίωση, των ασυνόδευτων ανηλίκων και ο ρόλος των κρατικών Υπηρεσιών σε περιπτώσεις όπου εντοπίζεται πρόβλημα επικοινωνίας παιδιού – γονέα, όπου οι γονείς του παιδιού είναι σε διάσταση ή διαζευγμένοι.

Κύριε Πρόεδρε,

Η Έκθεση παρουσιάζει με τρόπο συνοπτικό, πλην όμως περιεκτικό, το έργο και τις δράσεις της Επιτρόπου εντός του 2018. Χρονιά την οποία σηματοδότησε η έναρξη της Παγκύπριας Εκστρατείας Ενημέρωσης και Δράσης «Συμμετέχουμε Ενεργά στην Προστασία των Δικαιωμάτων του Παιδιού». Η προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων γενικά και των δικαιωμάτων του παιδιού είναι πρώτα και πάνω από όλα θέμα κουλτούρας. Κουλτούρας σεβασμού των δικαιωμάτων, η οποία οικοδομείται μέσα από τη διάχυση γνώσης, την καλλιέργεια στάσεων, την ανάπτυξη δεξιοτήτων και την υιοθέτηση συμπεριφορών. Από την άλλη, η διαμόρφωση ενός θετικού θεσμικού πλαισίου το οποίο να θεμελιώνεται και να υπηρετεί τα δικαιώματα του παιδιού, δεν δημιουργεί μόνο νομικής τάξης υποχρεώσεις, τόσο στο κράτος όσο και στους πολίτες, αλλά και συνεισφέρει στην κουλτούρα σεβασμού των δικαιωμάτων. Είναι για τούτο, ακριβώς, τον λόγο που θεωρώ εξόχως σημαντική τη συνεργασία του Θεσμού του Επιτρόπου με τη Βουλή των Αντιπροσώπων μέσω της οποίας τροφοδοτείται η δέσμευση των μελών του Σώματος σε μια παιδοκεντρική προοπτική των πραγμάτων. Στο χρονικό διάστημα που υπηρετώ τον θεσμό της Επιτρόπου, η Βουλή των Αντιπροσώπων έχει προχωρήσει σε σημαντικές νομοθετικές πράξεις με τις οποίες ενισχύονται ξεχωριστές πτυχές των δικαιωμάτων του παιδιού. Σημειώνω, τον εκσυγχρονισμό και την ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου που αφορά στην προστασία του παιδιού από τη σεξουαλική κακοποίηση (με την κύρωση της Σύμβασης Λανζαρότε, την ψήφιση του Νόμου που αναθεωρεί το Νομικό Πλαίσιο που Διέπει την Πρόληψη και Καταπολέμηση της Σεξουαλικής Κακοποίησης και Σεξουαλικής Εκμετάλλευσης Παιδιών και της Παιδικής Πορνογραφίας, του 2014), αλλά και την ψήφιση του περί Διαμεσολάβησης σε Οικογενειακές Διαφορές Νόμου του 2019. Παράλληλα, σημαντικά βήματα έγιναν, άλλοτε μεγάλα και άλλοτε μικρότερα, με μερικές τροποποιήσεις σε μια πλειάδα νομοθεσιών που αφορούν άμεσα ή έμμεσα τα παιδιά ή/και ευάλωτες ομάδες παιδιών (σημειώνω εδώ, εντελώς ενδεικτικά, τον περί Προσφύγων Νόμο, τον περί της Πρόληψης, Καταπολέμησης της Εμπορίας και της Εκμετάλλευσης Προσώπων και της Προστασίας των Θυμάτων Νόμο, τους περί Λειτουργίας των Δημόσιων Σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης Κανονισμούς, κλπ).

Αναντίλεκτα, υπάρχει τεράστια ακόμη δουλειά να γίνει, και είμαι σίγουρη, ότι, εσείς πρώτος από όλους το γνωρίζετε, κύριε Πρόεδρε. Σημειώνω, σε ό,τι αφορά στο βραχυπρόθεσμο διάστημα που ακολουθεί, για παράδειγμα, το τεράστιο έργο που έχει να γίνει στον εκσυγχρονισμό του Οικογενειακού Δικαίου. Η συζήτηση των σχετικών Νομοσχεδίων έχει ήδη ξεκινήσει ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών. Ήδη έχει κατατεθεί στη Βουλή, νομοσχέδιο που έχω καταρτίσει και υποβάλει προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον τότε Υπουργό Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, με τίτλο «Νόμος που εγκαθιδρύει ένα σύστημα ποινικής δικαιοσύνης φιλικής προς τα παιδιά που βρίσκονται σε σύγκρουση με τον Νόμο και ρυθμίζει θέματα αναφορικά με την πρόληψη και αντιμετώπιση της παραβατικότητας των παιδιών στο πλαίσιο του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης». Θέλω να πιστεύω ότι, η Βουλή των Αντιπροσώπων θα το αντιμετωπίσει θετικά και εποικοδομητικά, καθώς συνιστά ουσιαστική τομή στον τρόπο με τον οποίο η Πολιτεία και η κοινωνία αντιμετωπίζουν το παιδί γενικά και, ειδικότερα, το παιδί το οποίο έρχεται σε επαφή με το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης. Από κει και πέρα, σε μεσοπρόθεσμο/μακροπρόθεσμο διάστημα υπάρχουν σημαντικές νομοθεσίες όπως ο περί Παίδων Νόμος και ο περί Υιοθεσίας Νόμος, οι οποίες χρειάζονται οπωσδήποτε εκσυγχρονισμό.

Καταλήγοντας κύριε Πρόεδρε, επιτρέψετέ μου, για ακόμη μια φορά να ευχαριστήσω, τόσο εσάς προσωπικά, όσο και τους προκατόχους σας, με τους οποίους είχα την τιμή να συνεργαστώ ως η πρώτη Επίτροπος Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού στην Κύπρο, όσο και το σύνολο των μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων, για τη συνεργασία, την εμπιστοσύνη και την εκτίμηση που έχει αποδοθεί στον θεσμό του Επιτρόπου για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι θα συνεχίσετε να στηρίζετε τον θεσμό με τον ίδιο τρόπο, με άξονα πάντα τη διασφάλιση του συμφέροντος του παιδιού.

Για το πλήρες κείμενο της Ετήσιας Έκθεσης, πατήστε εδώ.

(ΜΓ/ΕΙ)