Ανακοινωθέντα

Τη λυδία λίθο του δημοκρατικού πολιτεύματος αποτελεί η διάκριση των εξουσιών. Σύμφωνα με τον κορυφαίο Γάλλο φιλόσοφο του Διαφωτισμού Μοντεσκιέ, «όλα θα ήταν χαμένα, αν ο ίδιος άνθρωπος ασκούσε και τις τρεις εξουσίες, του να νομοθετείς, να επιλύεις τις δημόσιες υποθέσεις και να δικάζεις τα εγκλήματα και τις ιδιωτικές διαφορές». Ο λόγος προφανής: η μη οριοθέτηση των λειτουργιών της εξουσίας, πόσω δε μάλλον η συγκέντρωσή τους σ’ ένα πρόσωπο ή όργανο, θα ήρε κάθε έννοια δικαίου, θα καθιστούσε τους πολίτες υποκείμενα αυθαιρεσίας και θα οδηγούσε σε μια οιονεί μοναρχική μορφή ενάσκησης εξουσίας. 

Στο κυπριακό σύνταγμα υπάρχουν σαφείς πρόνοιες δυνάμει των οποίων σε καθεμιά από τις τρεις εξουσίες ανατίθενται συγκεκριμένες αρμοδιότητες. Η νομοθετική εξουσία  ασκείται υπό της Βουλής των Αντιπροσώπων, η εκτελεστική υπό του Προέδρου της Δημοκρατίας και του Υπουργικού Συμβουλίου και η δικαστική υπό του Ανωτάτου Δικαστηρίου και των δικαστηρίων. Βέβαια, το θεμέλιο επί του οποίου εδράζεται το οικοδόμημα της δημοκρατίας δε βρίσκει στην πράξη την απόλυτή του εφαρμογή, αλλά αποτελεί μορφή χρηστής οργάνωσης άσκησης εξουσίας σε ένα κράτος δικαίου. Μεταξύ των εξουσιών αναπτύσσονται σχέσεις, δράσεις και αλληλεπιδράσεις, που είναι εκ των ων ουκ άνευ για την ομαλή και αποτελεσματική λειτουργία του πολιτεύματος. Στο πλαίσιο αυτό, η Βουλή των Αντιπροσώπων, διά του θεσμικού της ρόλου, συνεργάζεται αρμονικά με την εκτελεστική εξουσία σε όλα τα στάδια παραγωγής του κοινοβουλευτικού έργου. Κοινός, διακηρυγμένος στόχος: η διαφύλαξη και ισχυροποίηση της Κυπριακής Δημοκρατίας, η προάσπιση των καλώς νοούμενων συμφερόντων του λαού μας και τέλος, αλλά μείζονος σημασίας, ο εκσυγχρονισμός του κράτους προς όφελος του συνόλου της κοινωνίας.

Αγαπητές φίλες και φίλοι,

Βασικοί πυλώνες δράσης της Βουλής των Αντιπροσώπων αποτελούν η παραγωγή νομοθετικού έργου, η άσκηση κοινοβουλευτικού ελέγχου, η ανάπτυξη κοινοβουλευτικής διπλωματίας και η συμμετοχή μας στους ευρωπαϊκούς θεσμούς ως εθνικού κοινοβουλίου κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε όλους αυτούς του τομείς η Βουλή αναπτύσσει αδιάλειπτα πολυσήμαντο έργο.

Όσον αφορά στην κατεξοχήν αρμοδιότητά της, τη νομοθετική εργασία, η Βουλή, σε αγαστή συνεργασία με την εκτελεστική εξουσία, πολιτειακούς θεσμούς, αλλά και την κοινωνία των πολιτών, εξετάζει και προωθεί στην ολομέλεια για λήψη τελικής απόφασης μεγάλο αριθμό νομοθετημάτων. Στόχος: η αντιμετώπιση, μέσω νομοθετικών ρυθμίσεων, οξείων ή και χρόνιων προβλημάτων που ταλανίζουν την κυπριακή κοινωνία, αλλά και η περαιτέρω εκδημοκρατικοποίησή της.

Περαιτέρω, οι βουλευτές, μέσω της υποβολής ερωτήσεων προς τους αρμόδιους Υπουργούς, ασκούν τον δέοντα κοινοβουλευτικό έλεγχο επί πράξεων, παραλείψεων και ενεργειών της εκτελεστικής εξουσίας. Ανταποκρινόμενη στον ρόλο αυτό, η Βουλή εξετάζει εξάλλου, στο πλαίσιο του Τέταρτου Κεφαλαίου ή αυτεπάγγελτα στις επιτροπές, θέματα που απασχολούν την κοινή γνώμη και άπτονται σημαντικών πτυχών της κοινωνικοοικονομικής ζωής του τόπου. Θέματα που άπτονται του κοινοβουλευτικού ελέγχου συζητούνται επίσης επί τακτικής βάσης στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Παρακολουθήσεως Σχεδίων Αναπτύξεως και Ελέγχου Δημόσιων Δαπανών. 

Στον τομέα της κοινοβουλευτικής διπλωματίας, αναπτύσσεται πλούσια δραστηριότητα σε διμερές, περιφερειακό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Στο επίκεντρο βρίσκεται η διαφώτιση για το κυπριακό πρόβλημα και τις προσπάθειες επίλυσής του στη βάση του ευρωπαϊκού και διεθνούς δικαίου και των ψηφισμάτων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Πέραν όμως αυτού, εκφράζοντας άποψη σε περιφερειακά και διεθνή προβλήματα, δηλώνουμε το “παρών” μας στον διεθνή χώρο, ώστε να αναδειχθεί η γεωπολιτική μας θέση και σημασία και να καταστεί η Κύπρος συνδιαμορφωτής εξελίξεων. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η προσπάθειά μας για συνεργασίες με γειτονικές χώρες, της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου, όπως η τριμερής Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ κ.ά. Η συνεργασία που προωθούμε με άλλα κοινοβούλια δεν αφορά μόνο πολιτικά θέματα, αλλά επεκτείνεται και σε τομείς που επηρεάζουν την καθημερινή ζωή των ανθρώπων, όπως η τεχνολογία, οι υδάτινοι πόροι και η διαχείρισή τους, ο τουρισμός κ.λπ.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο η Βουλή μετέχει στον διάλογο που αναπτύσσεται μεταξύ των εθνικών κοινοβουλίων και των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ειδικότερα, ασχολείται με την εναρμόνιση της εσωτερικής νομοθεσίας με το ευρωπαϊκό κεκτημένο, στο πλαίσιο της οποίας καταθέτει θέσεις και απόψεις ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά νομοθετικές προτάσεις που προωθούνται και ενδεχομένως να επηρεάζουν αρνητικά τη ζωή των Κυπρίων πολιτών.

Μέσα στις δραστηριότητες που αναπτύσσει η Βουλή εντάσσεται και η πραγματοποίηση εκδηλώσεων. Η παρούσα Προεδρία, θέλοντας να καταστήσει την κοινοβουλευτική παρέμβαση στα πολιτικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δρώμενα του τόπου πιο χρήσιμη και ουσιαστική, επέλεξε τη διοργάνωση εκδηλώσεων με χαρακτήρα και αντικείμενο συναφές με τον κοινοβουλευτισμό, τη δημοκρατία και την ιστορία του τόπου μας, αλλά και με τις προκλήσεις της σύγχρονης εποχής στον τομέα της επιστήμης, της τεχνολογίας κ.λπ. Αναφέρω ενδεικτικά τα δύο συνέδρια για την Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση,  το συνέδριο για την Προεδρική και την Προεδρεύομενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία, την παρουσίαση της έκδοσης «Επενδύσεις στην Κύπρο» και τις πολυθεματικές εκθέσεις για την άφιξη των Μικρασιατών προσφύγων στην Κύπρο, καθώς και την ποντιακή και την αρμενική γενοκτονία.

Φίλες και φίλοι,

Όλα τα πιο πάνω, προϊόντος του χρόνου, θα δυσχεραίνονταν, εάν ο νομοθέτης του κράτους δεν ανταποκρινόταν στο ηχηρό κάλεσμα της νέας εποχής να βαδίσει στο αύριο επενδύοντας στον περαιτέρω εκδημοκρατισμό, στη γνώση και στα πολλαπλά επιτεύγματα της επιστήμης και της τεχνολογίας. Πιστεύοντας ακράδαντα στην αδήριτη ανάγκη για εκσυγχρονισμό του κυπριακού κοινοβουλίου, που θα ενισχύσει και θα αναβαθμίσει τον θεσμό, η παρούσα Προεδρία προβαίνει σε σειρά αλλαγών και μεταρρυθμίσεων. Ανάμεσά τους η αναθεώρηση του Κανονισμού της Βουλής, ώστε να καλυφθούν κενά και να περιληφθούν ρυθμίσεις που θα καταστήσουν το σώμα πιο λειτουργικό και ευέλικτο, η ενίσχυση του νομοπαρασκευαστικού έργου, με στόχο την εξάλειψη της πολυνομίας και της κακονομίας, η αξιοποίηση των πρώην βουλευτών και των ευρωβουλευτών, η απευθείας μετάδοση των εργασιών της ολομέλειας, η ενίσχυση της διαφάνειας, η αναβάθμιση της επικοινωνίας με τον πολίτη και η ανάπτυξη της συνεργασίας με τα ΜΜΕ, η υλοποίηση της απόφασης για ανέγερση νέου σύγχρονου κτιρίου και πολλά άλλα.

Αγαπητοί φίλοι,

Ο μέγας Έλληνας φιλόσοφος, ο Πλάτων, υποστήριζε ότι χάριν του λαού υπάρχουν οι άρχοντες. Τίποτα δεν είναι αυτοσκοπός. Είναι σκοπός. Κι ο σκοπός και το όραμά μας είναι ένα σύγχρονο κοινοβούλιο που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες και στις προσδοκίες των ανθρώπων στον αιώνα αυτόν των μεγάλων προκλήσεων και αλλαγών.

(ΑΧ)